Tập 19 Số 11 (2021)

Cácthí nghiệm nhằm xác định được thời gian ủ, độ sâu gieo hạt và mật độ gieo thích hợp cho giống lúa thuần ĐH12 đạt năng suất cao, để từ đó phục vụ cho việc sử dụng máy gieo sạ và bón phân theo hàng giống ĐH12 tại vùng đồng bằng sông Hồng. Các thí nghiệm được bố trí theo kiểu khối ngẫu nhiên đầy đủ (RCBD) với 5 mức thời gian ủ, 5 độ sâu gieo hạt và 6 mật độ gieo. Thí nghiệm được tiến hành trong vụ mùa 2019 tại Gia Lâm, Hà Nội. Kết quả nghiên cứu cho thấy, thời gian ủ 12 giờ, độ sâugieo hạt1,0cm và gieo với khoảng cách hàng hàng = 20cm; cây cây từ 11,0-12,5cm (mật độ 40-45 khóm/m2) phù hợp cho giống ĐH12đạt năng suất cao. Kết quả thí nghiệm là cơ sở dữ liệu tham khảo cho việc sử dụng máy gieo sạ và bón phân theo hàng có trợ giúp của khí động.

Nghiên cứu được tiến hành nhằm đánh giá năng suất thân thịt, chất lượng thịt và thành phần hoá học thịtcủa gàlai F1(Hồ x Lương Phượng- HLP) nuôi tại trại thực nghiệm Khoa Chăn nuôi, Học viện Nông nghiệp Việt Nam từ tháng 06/2019 đến tháng 3/2021. Năng suất thân thịt, chất lượng thịt và thành phần hoá học thịt của gà HLP được theo dõi trên tổng số 18 con (9 gà trống và 9 gà mái) lúc 15 tuần tuổi. Gà trống HLP có khối lượng giết mổ (2,74kg), tỉ lệ thân thịt (69,75%) cao hơn (P <0,05) so với gà mái (2,19kg và 65,91%). Tỉ lệ thịt đùi của gà trống (22,20%) và gà mái (23,13%) cao hơn so với thịt lườn (15,28 và 16,06%). Tính biệt không ảnh hưởng đến các chỉ tiêu về chất lượng thịt lườn và thịt đùi (P >0,05), ngoại trừ pH thịt đùi ở 15 phút sau giết thịt (P <0,05). Vật chất khô, lipit thô và khoáng tổng số có sự khác biệt không rõ rệt (P >0,05) giữa gà trống và gà mái, ngoại trừ chỉ tiêu protein thô của thịt đùi (P <0,05). Gà HLP có khối lượng giết thịt lúc 15 tuần tuổi cao, nhưng tỉ lệ thân thịt thấp. Các chỉ tiêu về chất lượng thịt và thành phần hoá học thịt gà HLP đạt tốt và phù hợp về chất lượng thịt gà.

Với mục tiêu nghiên cứu một số đặc điểm dịch tễ học bệnh dịch tả lợn châu Phi ở Việt Nam, nghiên cứu được tiến hành lần đầu tiên trên đàn lợn nuôi tại huyện Quỳnh Phụ, tỉnh Thái Bình.Tại đây, dịch bắt đầu từ ngày 26/2/2019 rồi lan ra toàn huyện. Tỉ lệ ốm bình quân của cả huyện là 31,7%. Tất cả lợn ốm đều được đem đi tiêu hủy. Tại các trại theo dõi, bệnh diễn ra mạnh nhất ở các nông hộ nhỏ, lẻ (71,43%) với tỉ lệ mắc cao nhất (91,95%). Trong khi đó, 33,33% trang trại quy mô vừa và lớn bị mắc bệnh với tỉ lệ lợn ốm là thấp nhất (41,23%). Tỉ lệ ốm của bệnh dịch tả lợn châu Phitheo đối tượng lợn tại huyện Quỳnh Phụlần lượt là lợn đực (57,14%), lợn thịt (41,95%), lợn nái (40,63%) và lợn con (39,01%). Triệu chứng, bệnh tích của lợn mắc bệnh dịch tả lợn châu Phitại huyện Quỳnh Phụ, tỉnh Thái Bìnhtương đối giống nhau ở các đối tượng lợn. Việc xác định virus trên một số yếu tố nguy cơ ảnh hưởng đến sự lây lan, phát tán của bệnh trên đàn lợn nuôi tại huyện Quỳnh Phụ, tỉnh Thái Bình được tiến hành bằng phản ứng PCR đã được xác định cho thấy virus tồn tại trên các yếu tố trung gian trong trại (nước thải, côn trùng, đồ dùng dụng cụ và thức ăn thừa) và có thể gây bệnh cho lợn. Từ lợn bệnh, virus được xác định và giải trình tự gen cho thấy có đoạn gen tương đồng với các chủng gây bệnh ở các vùng khác ở Việt Nam và trên thế giới.

Nghiên cứu được tiến hành để đánh giá khả năng sinh trưởng và hiệu quả sử dụng thức ăn của bê lai F2[BBB ×F1(BBB ×Lai Sind)] nuôi trong điều kiện nông hộ ở Ba Vì, Hà Nội. Tổng số 20 bê lai F2[BBB ×F1(BBB ×Lai Sind)] bao gồm 10 bê đực và 10 bê cái có độ tuổi từ 6đến 12tháng tuổi được sử dụng trong nghiên cứu này. Bê được nuôi nhốt cá thể, cho ăn hỗn hợp thức ăn gồm thức ăn thô xanh và thức ăn tinh. Kết quả nghiên cứu chỉ ra rằng:Bê lai F2[BBB ×F1(BBB ×Lai Sind)]có khả năng sinh trưởng và hiệu quả sử dụng thức ăn tốt trong điều kiện chăn nuôi nông hộ. Bê có khối lượng cơ thể đạt 198,9kglúc 6 tháng tuổi và 356,05kglúc 12 tháng tuổi. Tăng khối lượng tuyệt đối giai đoạn 6-12 tháng tuổi đạt 873,05g/con/ngày. Hiệu quả sử dụng thức ăn giai đoạn 6-12 tháng tuổi đạt 8,55kg VCK/kg tăng khối lượng.Tính biệt ảnh hưởng đến khối lượng tích lũy, tăng khối lượng tuyệt đối và hiệu quả sử dụng thức ăn (P <0,05). Bê đực có khối lượng cơ thể, tăng khối lượng tuyệt đối cao hơn và tiêu tốn thức ăn (kg VCK/kg tăng KL) thấp hơn so với bê cái.

Nghiên cứu này được tiến hành nhằm đánh giá ảnh hưởng của việc bổ sung chế phẩm đất hiếm hữu cơ (REE-citrate) trong khẩu phần ăn của gà thịt đến năng suất và chất lượng thịt. Thí nghiệm được bố trí ngẫu nhiên hoàn toàn trên 1.000 gà con từ lúc 1 ngày tuổi và chia đều làm 5 nghiệm thức (NT) (mỗi lô 200 con, đồng đều về trống/mái) như sau: NT đối chứng 1: khẩu phần cơ sở (KPCS); NT2: KPCS + 50mg REE-citrate/kg TA; NT 3: KPCS + 100mg REE-citrate/kg TA; NT 4: KPCS + 150mg REE-citrate/kg TA; NT 5: KPCS + 200mg REE-citrate/kg TA. Kết quả cho thấy bổ sung chế phẩm đất hiếm hữu cơ ở mức 150 và 200 mg/kg vào khẩu phần ăn của gà nuôi thịt (từ 01 ngày tuổi đến xuất chuồng) đã cải thiện tăng khối lượng hàng ngày từ 4,77 đến 12,47% và hệ số chuyển hóa thức ăn từ 4,48 đến 12,60%. Bổ sung chế phẩm đất hiếm hữu cơ không ảnh hưởng đến năng suất và chất lượng thịt, nhưng khi bổ sung với mức 200 mg/kg đã làm chậm sự giảm pH thịt lườn sau 24 giờ.

Thí nghiệm được tiến hành nhằm đánh giá ảnh hưởng của việc bổ sung hỗn hợp vách tế bào lợi khuẩn Lactobacilus rhamnosus và Saccharomyces cerevisiaevàokhẩu phần ăn đến năng suất, chất lượng và hiệu quả sử dụng thức ăn trên lơn thịt. Támmươi tư lợn lai thương phẩm F1(PiDu LY) cókhối lượng trung bình 6,6 ± 1,45kg được bố trí hoàntoàn ngẫu nhiên vào 4 nghiệm thức (mỗi nghiệm thức 21 con, được chia làm 3 ô, mỗi ô 7 con). Bốnkhẩu phầnăn sử dụng trong thí nghiệm:khẩu phần cơ sở (không bổ sung hỗn hợp vách tế bào lợi khuẩn)(ĐC)và 3 khẩu phẩn thí nghiệm (IV0.01, IV0.03, IV0.06) bổ sung 3 mức 0,01%, 0,03%, 0,06% hỗn hợp vách tế bào lợi khuẩn (Lactobacillus rhamnosusvà Sacchromyces cerevisiaevới hàm lượng Beta Glucan ≥ 5%).Kết quả nghiên cứu cho thấy việc bổ sung đã không ảnh hưởng đến lượng VCK thu nhận, cải thiện tăng khối lượng hàng ngày (ADG) và hệ số chuyển hóa thức ăn (FCR) của lợn trong giai đoạn thí nghiệm, cụ thể: tăng ADG từ 3,1% đến 6,9%, giảm FCR từ 2,65% đến 7,75%. Bổ sung hỗn hợp vách tế bào lợi khuẩnlàm giảm chi phí thức ăn cho 1kg tăng khối lượng từ 2% đến 5% và không ảnh hưởng đến chất lượng thịt. Bổ sung 0,03% hỗn hợp vách tế bào lợi khuẩn Lactobacilus rhamnosus và Saccharomyces cerevisiaevàokhẩu phần ăn cho kết quả tốt nhất.

Mục đích của nghiên cứu này nhằm chọn lọc các chủng nấm men đỏ Rhodotorula có khả năng sinh sắc tố carotenoid và đánh giá ảnh hưởng của nhiệt độ, pH, nguồn C, N đến sinh trưởng và khả năng sinh sắc tố của các chủng nấm men này. Tổng số 8 chủng nấm men đỏ (SR1, SR2, SR3, SR4, SR5, SR6, SR7, SR8) được nuôi cấy trên môi trường Hansen dịch thể ở 30C trong 72 giờ. Chủng nấm men đỏ SR6 và SR7 có hàm lượng caroteinoid cao nhất (0,76 và 0,81 mg/g VCK) đã được lựa chọn để nghiên cứu mức tiếp giống, ảnh hưởng của nhiệt độ, pH và nguồn cơ chất C, N.Kết quả cho thấy, khả năng sinh trưởng và sản sinh sắc tố carotenoid đạt cao nhất ở hai chủng nấm men đỏ được chọn lọc khi được nuôi cấy trên môi trường Hansen dịch thể, với tỉ lệ tiếp giống 2% ở nhiệt độ 30C, pH môi trường là 5,5. Nguồn N và C thích hợp nhất được lựa chọn sử dụng cho môi trường nuôi cấy nấm men đỏ là petptone và glucose. Cơ chất giàu tinh bột được lựa chọn cho quá trình lên men rắn là bột ngô và bột gạo.

Nghiên cứu nhằm chỉ ra những ưu điểm, tồn tại, nguyên nhân và đề xuất giải pháp khắc phục các tồn tại đó khi thực hiện các khoản thu tài chính từ đất đai tại thành phố Vinh. Số liệu thứ cấp thu thập tại UBND thành phố Vinh. Điều tra 267 hộ gia đình và từ 99 công chức liên quan đến tài chính từ đất đai. Trong giai đoạn 2016-2020, tổng thu từ đất đai là3.125.967 triệu đồng, chiếm 24,64% tổng thu ngân sách; tiền sử dụng đất nhiều nhất (2.596.237 triệu đồng, chiếm 83,05%), tiền thuê đất ít nhất (397 triệu đồng, chiếm 0,01%). Nhân lực thực hiện thiếu; cơ sở dữ liệu đất đai chưa cập nhật đầy đủ và liên thông giữa các cấp, các ngành; ứng dụng công nghệ thông tin thực hiện tài chính từ đất đai hạn chế; nhiều vi phạm nghĩa vụ tài chính xảy ra; mức thu thuế và lệ phí khi chuyển nhượng quyền sử dụng đất cao. Các giải pháp bao gồm đảm bảo đủ nhân lực; cập nhật đầy đủ cơ sở dữ liệu đất đai và đảm bảo liên thông giữa các các cấp, các ngành; tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin khi nộp hồ sơ, nhận kết quả và nộp nghĩa vụ tài chính theo hình thức trực tuyến; đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến pháp luật, kiểm tra, xử phạt vi phạm; hoàn thiện một số khoản thu tài chính.

Mục đích của nghiên cứu nhằm tuyển chọn chủng vi khuẩn Bacillus subtiliscó khả năng sinh enzyme -glucosidase để chuyển hóa ginsenoside trong cao tam thất thành ginsenoside Rg3 và CK. Tổng số 24 chủng vi khuẩn được nuôi trên môi trường có chứa 0,1% azo-CMC và 0,3% Azo-avicel trong 3-7 ngày. Phân loại chủng vi khuẩn bằng hình thái và xây dựng cây chủng loại phát sinh dựa vào phân tích trình tự 16S. Hoạt tính enzyme -glucosidase được xác định bằng phương pháp DNS sử dụng cơ chất PNP--D-glucopyranoside. Sự chuyển hóa ginsenosidethành ginsenoside Rg3 bởi-glucosidase được xác định bằng sắc ký lớp mỏng (TLC). Định lượng hợp chất Rg3 và CK bằng sắc ký lỏng hiệu năng cao (HPLC). Kết quả cho thấy trong 24 chủng vi khuẩn có chủng NL812 là loài Bacillus subtilisvà có khả năng sinh -glucosidasecao nhất. Enzyme -glucosidase thu nhận từ chủng Bacillus subtilisNL812 có khả năng chuyển hóa ginsenoside tam thất tạo thành Rg3 và CK sau 30 phút với hàm lượng Rg3 tăng 50,3% và CK tăng 47,7%.

Kĩ thuật đánh giá và xem xét dự án và Phương pháp đường găng là các công cụ tính toán nền tảng trong lập tiến trình và điều chỉnh các hoạt động của dự án. Tuy nhiên, ở Việt Nam, về phương diện mô hình hóa và tính toán, các công cụ trên đây còn ít được tìm hiểu, trình bày một cách hệ thống, kể cả trong đào tạo, nghiên cứu và thực tế quản lí các dự án trong lĩnh vực sản xuất - kinh doanh nông nghiệp cũng như nhiều lĩnh vực khác. Cùng với việc trình bày một số kiến thức nền tảng về Kĩ thuật đánh giá và xem xét dự án và Phương pháp đường găng, bài báo này đề xuất một cách thức áp dụng quy hoạch tuyến tính vào việc lập tiến trình dự án, xác định các hoạt động găng và đường găng của dự án, cũng như vào việc điều chỉnh rút ngắn thời lượng thực hiện các hoạt động của dự án để đẩy nhanh tiến độ dự án với tổng chi phí điều chỉnh thấp nhất. Dựa trên phương pháp mô hình hóa và tính toán khoa học, các khung thuật toán mới có áp dụng quy hoạch tuyến tính được thiết lập nhằm tới mục tiêu là hỗ trợ một cách hiệu quả cho việc phân tích và quản lí dự án với Kĩ thuật đánh giá và xem xét dự án và Phương pháp đường găng.

Mục tiêu của nghiên cứu này làtìm ra giá trị tối ưu của các yếu tố tác động trực tiếp đến quá trình sinh trưởng của vi khuẩn, làm tiền đề tạo chế phẩm ứng dụng vào thực tế sản xuất. Vi khuẩn Pseudomonas stutzeri KL15sinh trưởng và phát triển tốt khi tỉlệ nạp giống 2,5%, sau thời gian nuôi cấy 36 giờ ở nhiệt độ 30C. Sau đó, các nguồn nitơ và cacbon thích hợp được chọn làm cơ sở cho việc sàng lọc các yếu tố ảnh hưởng đến quá trình thu sinh khối vi khuẩn Pseudomonas stutzeriKL15 bằng thiết kế thí nghiệm Plackett - Burman. Thành phần môi trường lên men được tối ưu hóa bằng phương pháp đáp ứng bề mặt (RSM), với ma trận Box - Behnken được sử dụng, trong đó ba yếu tố như mật rỉ đường, cao nấm men và MgSO4là ba yếu tố tác động nhiều nhất (P <0,05). Do đó, thành phần môi trường thích hợp cho quá trình thu sinh khối vi khuẩn Pseudomonas stutzeriKL15 gồm: mật rỉ đường 4,76 g/l, cao nấm men 18,99 g/lvà MgSO40,99 g/l, mô hình dự đoán mật độ vi khuẩn Pseudomonas stutzeriKL15tối đa đạt 2,45 1011CFU/ml (11,591 Log10.CFU/ml) và thực tế thí nghiệm thu được mật số vi khuẩn là 2,37 1011CFU/ml.

Nấm ngân nhĩ Tremella fuciformislà một loại nấm ăn có giá trị cao. Các hợp chất polysacharides có trong nấm T. fuciformiscó nhiều hoạt tính sinh học như cải thiện hệ miễn dịch, chống oxy hóa, chống viêm, chống khối u. Nghiên cứu này được tiến hành với mục đích khảo sát ảnh hưởng của các nguồn dinh dưỡng cacbon (glucose, fructose, lactose, maltose, sucrose), nguồn dinh dưỡng nitơ (cao nấm men, peptone, NH4NO3, (NH4)2SO4, (NH4)2HPO4và NH4Cl) và nguồn muối khoáng (MgSO4.7H2O, KH2PO4và ZnSO4) đến sinh trưởng hệ sợi của chủng nấm ngân nhĩ T. fuciformisTre-1.Hệ sợi nấm ngân nhĩ Tre-1 được nuôi trên môi trường PA bổ sung 20g/l các nguồn cacbon gồm glucose, lactose, maltose, fructose, sucrose để đánh giá ảnh hưởng của nguồn carbon tới sinh trưởng và phát triển của hệ sợi nấm ngân nhĩ, tương tự như vậy để khảo sát ảnh hưởng của nguồn nitơ đến hệ sợi nấm ngân nhĩ, các thí nghiệm được tiến hành trên môi trường PA bổ sung 20 g/l glucose và 1,0 g/l nguồn nitơ khác nhau, gồm cao nấm men, peptone, NH4NO3, (NH4)2SO4, (NH4)2HPO4và NH4Cl. Ảnh hưởng của tỷ lệ glucose/peptone, nguồn khoáng tới sinh trưởng của hệ sợi nấm ngân nhĩ được đánh giá dựa trên các kết quả thí nghiệm nuôi sợi nấm ngân nhĩ trên môi trưởng PA chứa 1 g/l peptone được bổ sung lần lượt 15, 20, 25, 30, 35,40 g/l glucose và 0,25 g/l muối khoáng MgSO4.7H2O, KH2PO4,ZnSO4. Nguồn cacbon và nitơ phù hợp nhất cho sinh trưởng hệ sợi nấm Tre-1 là glucose và peptone; tỉ lệ glucose/peptone tối ưu của môi trường nuôi cấy trong khoảng từ 20:1 đến 25:1. Muối khoáng cũng là yếu tố dinh dưỡng quan trọng ảnh hưởng đến tăng trưởng hệ sợi nấm Tre-1 và MgSO4.7H2O được xác định là nguồn khoáng vô cơ hữu hiệu nhất; đường kính khuẩn lạc đạt 8,07cm với tốc độ phát triển hệ sợi 1,35 cm/ngày; mật độ hệ sợi nấm dày.

Với mục đích tạo cây giống sạch bệnh, đồng đều với số lượng lớn để cung cấp cho sản xuất trong thời gian ngắn, nghiên cứu này đánh giá sự ảnh hưởng của HgCl2(mercuri chloride), BA (N6-benzyladenine), Pic (picloram), TDZ (thidiazuron), kinetin, IBA (indole-3-butanoic acid), -NAA (-naphthaleneacetic acid) ở các nồng độ khác nhau đến khả năng nhân nhanh in vitrocủa giống dây tây Sunkaru. Kết quả nghiên cứu cho thấy khử trùng bằng HgCl2 0,1% trong 5 phút cho tỷ lệ mẫu sạch bệnh là 100% sau khi đưa vào nuôi cấy trên môi trường MS, môi trường MS có bổ sung 0,75 mg/l BA kết hợp 0,3 mg/l IBA cho hệ số nhân chồi cao nhất (23,1 chồi/mẫu) với chất lượng tốt. Môi trường ½ MS kết hợp với 0,3 mg/l -NAA là tốt nhất cho chồi ra rễ (18,6 rễ/chồi). Nghiên cứu cũng cho thấy cây in vitrocó tỷ lệ sống cao nhất (đạt 100%) và phát triển tốt khi trồng trên hỗn hợp giá thể (1 đất : 2 trấu hun : 1 xơ dừa). Số lượng nhiễm sắc thể (2n = 8x = 56) của cây tái sinh tương tự cây mẹ.

Nghiên cứu này nhằm mục đích đánh giá tác động khái quát tiến trình nâng cấp chuỗi và đánh giá những điểm tích cực của chuỗi giá trị sau khi được nâng cấp so với chuỗi giá trị của bên ngoài hợp tác xã/tổ hợp tác ở thời điểm nâng cấp chuỗi. Quá trình nâng cấp chuỗi được thực hiện trên 3 hợp tác xã/tổ hợp tác được xếp vào 3 dạng chuỗi giá trị gồm chuỗi mở, chuỗi liên kết và chuỗi kín. Các dòng sản phẩm được lựa chọn trong nâng cấp chuỗi theo phân loại của Hiệp hội Lương thực Việt Nam là nhóm 1: gạo đặc sản, có mùi thơm, dẻo, chất lượng cao như ST24, Đài thơm 8, Jasmine 85 và nhóm 2: gạo trắng hạt dài, thơm nhẹ, chất lượng cao. Các mô hình mở rộng sử dụng các quy chuẩn VietGAP, SRP và hữu cơ trong canh tác lúa nhằm đáp ứng yêu cầu thị trường. Quá trình xây dựng chuỗi giá trị toàn cầu thì việc nối kết giữa thị trường mà đại diện là các doanh nghiệp xuất khẩu với vùng nguyên liệu là thật sự cần thiết và trở thành điều kiện căn bản để nâng cấp chuỗi giá trị, trong đó sự chia sẻ lợi nhuận hay rủi ro cần được thảo luận thống nhất và duy trì lâu dài. Nó góp phần tạo ra sản phẩm chuẩn hóa theo yêu cầu thị trường hiện tại và khẳng định thương hiệu gạo Việt.

Mục đích của nghiên cứu là đánh giá thực trạng và đề xuất giải pháp phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao Thành phố Hồ Chí Minh. Nghiên cứu sử dụng số liệu từ báo cáo của Cục Thống kê, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh và kết quả khảo sát. Các phương pháp sử dụng trong nghiên cứu như thống kê mô tả, tổng hợp, so sánh, quy nạp. Kết quả nghiên cứu cho thấy, sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao Thành phố Hồ Chí Minh đạt hiệu quả cao về kinh tế, xã hội và môi trường; giá trị sản xuất chiếm 59,3%/tổng giá trị sản xuất nông nghiệp của Thành phố; tốc độ phát triển bình quân giai đoạn 2010-2020 đạt 123,12%/năm. Sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao (rau, hoa lan, heo, bò sữa, tôm, cá cảnh) của hộ đạt hiệu quả kinh tế cao, tăng sản lượng, tăng thu nhập, giảm tỉ lệ thiệt hại, truy xuất được nguồn gốc sản phẩm, thị trường tiêu thụ ổn định, liên kết chặt chẽ với thương lái. Từ đó, tác giả đề xuất các giải pháp về quy hoạch, phát triển hình thức sản xuất, đẩy mạnh ứng dụng kỹ thuật, thu hút đầu tư, phát triển liên kết sản xuất, sơ chế, chế biến, tiêu thụ sản phẩm nhằm phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao Thành phố Hồ Chí Minh.