Tập 14 Số 3 (2016)

Phát triển dòng lúa chống chịu ngập hoàn toàn ở Đồng bằng sông Cửu Long đã được thực hiện suốt 3 năm thông qua dự án CLUES. 85giống lúa cao sản và 84 dòng con lai từ tổ hợp lai hồi giao (BC3F3) của cặp lai OM1490/IR64 Sub1đã được nghiên cứu về năng suất và tính chống chịu ngập. Đánh giá kiểu hình được thực hiện vào 3 giai đoạn sinh học của cây lúa: giai đoạn mạ, giai đoạn đẻ nhánh và giai đoạn lúa trỗ. Kết quả từ sự phân ly khác nhau và biến thiên di truyền cho thấy tính trạng chống chịu ngập có nền tảng di truyền phức tạp. Tất cả các dòng lúa được đánh giá trong 2 điều kiện có ngập và không ngập. Hệ số tương quan giữa mật độ sống sót (%) và số chồi lúa tính trên 10 khóm lúa tương quan thuận rất có ý nghĩa r = 0,8880**. Hồi giao nhờ chỉ thị phân tử (MAB) được khai thác thành công trên nhiễm sắc thể số 9 với 10 chỉ thị phân tử SSRs. Trong số đó, chỉ có 3chỉ thị cho kết quả đa hình rõ ràng liên kết với QTL mục tiêu. Thực hiện chọn giống nhờ chỉ thị phân tử giúp tìm ra các dòng lúa tối ưu, thông qua 3 chỉ thị phân tử viz. RM3269, RM5304 và RM1367 trên nhiễm sắc thể 9. Ba dòng triển vọng đã được chọn từ quần thể hồi giao BC3F3 của cặp lai OM1490/IR64 Sub1là dòng số 26, 38 và 50 chịu ngập tốt thông qua kết quả đánh giá kiểu gen và đánh giá kiểu hình.

Đánh giá khả năng sinh trưởng và chất lượng dược liệu qua các lứa hái của 10 mẫu giống ngải cứu tại Gia Lâm Hà Nội. Bố trí thí nghiệm theo khối ngẫu nhiên đầy đủ, 3 lần nhắc lại. Thu hái các mẫu giống khi đạt chiều cao 30-35 cm. Kết quả nghiên cứu chỉ ra mẫu giống G6 sinh trưởng, phát triển mạnh nhất, năng suất cá thể 23,72 g/cây và năng suất thực thu trung bình lứa 2,58 tấn/ha; thời gian giữa hai lứa hái ngắn (36 ngày/lứa) và số lứa hái/năm cao (6,70 lứa/năm), năng suất cả năm của G6 đạt cao nhất trong thí nghiệm (17,28 tấn/năm/ha); hàm lượng tinh dầu khá (0,37%) thích hợp trong sử dụng tươi, khô và làm điếu ngải. Các mẫu giống G5, G13 và G14 thích hợp chiết xuất tinh dầu hoặc flavonoid. Riêng mẫu giống G2 hàm lượng tinh dầu thấp (0,21%) có vị ít đắng rất thích hợp làm rau ăn tươi.

Nghiên cứu ảnh hưởng của liều lượng kali bón đến sinh trưởng và năng suất của một số giống đậu xanh trên vùng đất cát ven biển Nghệ An nhằm xác định liều lượng bón kali thích hợp để đậu xanh sinh trưởng tốt và đạt năng suất cao. Thí nghiệm được thực hiện trong vụ hè thu năm 2013 và 2014. Thí nghiệm 2 nhân tố được bố trí theo kiểu split - plot với 3 lần nhắc lại, diện tích mỗi ô là 10 m2(5m x 2m). Ô lớn là 3 giống đậu xanh (ĐX22, ĐX208 và ĐX16). Ô nhỏ là 4 mức phân bón kali (0, 30, 60, 90 kg K2O/ha) kết hợp với 30 kg N/ha + 60 kg P2O5/ha. Kết quả nghiên cứu cho thấy bón kali cho cây đậu xanh có tác dụng tăng sinh trưởng, tăng số quả chắc/cây, số hạt/quả, khối lượng 1000 hạt. Trên vùng đất cát ven biển Nghệ An, bón 60 kg K2O/ha kết hợp với 30 kg N/ha và 60 kg P2O5/ha cho năng suất hạt tăng từ 29,1-42,4% so với trồng đậu xanh chỉ bón đạm và lân mà không bón kali. Vì vậy trong canh tác đậu xanh ở vùng đất cát ven biển Nghệ An nông dân có thể bón 60 kg K2O kết hợp với 30 kg N và 60 kg P2O5/ha.

Giống hành củ (Allium cepaL., Aggregatum group) của Kinh Môn, Hải Dương được xử lý colchicine nhằm tạo cây đột biến đa bội, phục vụ cho công tác chọn tạo giống hành củ chất lượng cao ở Việt Nam. Nghiên cứu được tiến hành tại khoa Nông học, Học viện Nông nghiệp Việt Nam. Củ hành củ được xử lý colchicine ở 10 nồng độ (0,2%; 0,4%; 0,6%; 0,8%; 1,0%; 1,2%; 1,4%; 1,6%; 1,8%; 2,0%) và thời gian xử lý từ 1 đến 10 ngày. Kết quả nghiên cứu cho thấy xử lý colchicine cho hành củ với nồng độ 1,0% trong thời gian 6 ngày là thích hợp nhất để tạo đột biến tứ bội với tỉ lệ cây sống sót đạt 80% và tỉ lệ cây tứ bội đạt 20% trên tổng số cây xử lý. Xử lý ở nồng độ cao hơn và số ngày dài hơn làm tăng tỉ lệ cây chết đến 100%. 36 cá thể cây tứ bội được tạo ra từ nghiên cứu này.

Mục tiêu nghiên cứu là đánh giá hiệu quả bón đạm theo bảng so màu lá trên nền đất bón bã bùn mía (BBM) đến sinh trưởng, năng suất mía và hấp thu đạm của cây mía trên đất phù sa ở Đồng bằng sông Cửu Long. Thí nghiệm được bố trí theo khối hoàn toàn ngẫu nhiên với bốn lặp lại. Các nghiệm thức gồm (i) LCC: bón đạm theo bảng so màu lá; (ii) 0LCC: bón đạm theo định kỳ; (iii) LCC + BBM:bón đạm theo bảng so màu lá kết hợp bón 10 tấn ha-1BBM; (iv)0LCC + BBM:bón đạm theo định kỳkết hợp bón 10 tấn ha-1BBM. Kết quả thí nghiệm cho thấy bón đạm theo bảng so màu lá tăng chiều cao, năng suất, hấp thu đạm so với bón đạm theo định kỳ trên cả nền đất không bón BBM và có bón BBM. Ngoài ra, chỉ bón đạm theo so màu đạt chiều cao, số chồi hữu hiệu, năng suất, hấp thu đạm bằng với biện pháp bón đạm theo định kỳ kết hợp bón bã bùn mía trên đất phù sa Cù Lao Dung và Long Mỹ. Thời gian bón đạm theo bảng so màu lá trên nền đất có bón BBM kéo dài hơn so với chỉ bón đạm theo bảng so màu lá. Bón đạm theo bảng so màu lá tăng năng suất mía 12 -15 tấn ha-1trên đất phù sa Cù Lao Dung và tăng 11-13 tấn ha-1trên đất phù sa Long Mỹ so với bón đạm theo định kỳ trong cả trường hợp có bón và không bón BBM.

Sâu đục thân cói Bactra venosanaZeller trong những năm gần đây phát sinh và gây hại nặng trên hầu hết diện tích trồng cói thuộc xã Nga Thái, huyện Nga Sơn, tỉnh Thanh Hóa.Nghiên cứu về đặc điểm sinh vật học của sâu đục thân cóiB. venosanađược thực hiện trong điều kiện bán tự nhiên tại xã Nga Thái, Nga Sơn, Thanh Hóa ở các tháng khác nhau trong năm cho thấy vòng đời của sâu đục thân cói B. venosanakéo dài 55,82 ± 0,90 ngày; 44,57 ± 0,87 ngày; 33,07 ± 0,82 ngày tương ứng với các mức nhiệt độ 21,83 ± 0,74oC; 25,89 ± 0,89oC và 29,83 ± 0,71oC. Số lượng trứng đẻ cao nhất là 69,13 quả/con cái ở nhiệt độ 25,4oC độ ẩm 91,93 ± 0,8. Tỷ lệ trứng nở khá cao từ 84,1-90,1%. Trưởng thành đực có thời gian sống ngắn hơn so với trưởng thành cái.

Nghiên cứu đánh giá và chọn lọc các dòng ngô nếp tím tự phối đời S3 đến S6 tốt nhất có năng suất hạt, năng suất bắp tươi thương phẩm, hàm lượng anthocyanin cao, chất lượng ăn uống tốt và đặc điểm nông sinh học phù hợp. Những dòng nghiên cứu phát triển từ nguồn gen trong nước và nhập nội. Số liệu kiểu hình thu thập trong thí nghiệm đồng ruộng gồm các đặc điểm sinh trưởng phát triển, năng suất, yếu tố cấu thành năng suất, năng suất bắp tươi thương phẩm. Phân tích hàm lượng anthocyanin bằng phương pháp pH vi sai, độ dày vỏ hạt đo bằng vi trắc kế, hàm lượng đường bằng máy đo độ brix, đánh giá chất lượng ăn uống độ mềm, độ đậm bằng thử nếm. Chọn lọc dòng ưu tú dựa trên chỉ số chọn lọc mô hình cây lý tưởng với 12 tính trạng. Kết quả đã chọn được 18 dòng ưu tú nhất cho nghiên cứu tiếp theo. Các dòng này có hàm lượng anthocyanin cao từ22,4 đến260,10 µg/L, năng suất hạt từ 2,0 đến 3,5 t/ha và năng suất bắp tươi thương phẩm từ 3,8 đến 6,4 t/ha, chất lượng ăn uống tốt và đặc điểm nông sinh học phù hợp để tiếp tục tự phối phát triển dòng thuần cho tạo giống ngô nếp tím ưu thế lai. Nghiên cứu cũng cung cấp thông tin đầu tiên về hàm lượng anthocyanintrong nguồn gen ngô nếp tím ở Việt Nam.

Nghiên cứu được tiến hành nhằm đánh giá ảnh hưởng của độ mặn tới sinh trưởng và năng suất của một số giống diêm mạch nhập nội. Thí nghiệm tại Học viện Nông nghiệp Việt Nam tiến hành trên 2 giống diêm mạch, ở 4 độ mặn có nồng độ muối (NaCl) khác nhau từ 0, 50, 150 dến 300 mM. Thí nghiệm được bố trí theo thí nghiệm hai nhân tố trên mô hình khối ngẫu nhiên hoàn chỉnh (RCBD), 3 lần nhắc lại. Mặn nhân tạo được xử lý trong 2 tuần vào thời điểm bắt đầu ra hoa (35 ngày sau gieo) bằng cách sử dụng dung dịch nước muối với độ mặn tương ứng được thêm vào dung dịch dinh dưỡng để tưới cho cây thí nghiệm trồng trên cát sạch. Kết quả thí nghiệm cho thấy độ mặn tăng gây giảm chiều cao thân chính, tổng số lá/thân chính, tổng số cành/cây, chiều dài và khối lượng rễ khô, khối lượng thân lá khô, chỉ số SPAD, chiều dài bông, tổng số hạt/bông, tổng số nhánh/bông và khối lượng 1.000 hạt. Nghiên cứu xác định, trong điều kiện bình thường, nếu giống diêm mạch có tổng số lá/thân chính, tổng số cành/cây, chiều dài và khối lượng rễ, khối lượng thân lá khô và chỉ số SPAD đat cao sẽ sinh trưởng tốt trong điều kiện mặn.

Nghiên cứu được thực hiện nhằm phân tích khía cạnh kỹ thuật và tài chính của mô hình nuôi bè hàu (Crassostrea rivularis) ở cửa sông trong thời gian từ tháng 8 đến tháng 12 năm 2014 tại tỉnh Bạc Liêu. Kết quả nghiên cứu cho thấy, hàu được nuôi quanh năm, chủ yếu vào tháng 1 và tháng 2 âm lịch, mật độ nuôi 239 ±29,93 con/m2, kích cỡ giống trung bình 103 ±3,45 g/con. Sau thời gian nuôi 8-10 tháng, năng suất trung bình 71,62 ±7,20kg/m2và tỉ lệ sống 90 ±1,16%. Tổng chi phí nuôi hàu là 384 triệu đồng/vụ, hiệu quả kinh tế của mô hình 466 triệu đồng/vụ, tỉ suất lợi nhuận 1,21 lần. Mô hình nuôi hàu trong bè có nhiều thuận lợi về điều kiện tự nhiên, kĩ thuật nuôi đơn giản, dễ quản lý, trong quá trình nuôi chưa phát hiện bệnh. Bên cạnh đó, mô hình nuôi hàu gặp một số khó khăn là nguồn giống chưa được sản xuất nhân tạo, phụ thuộc hoàn toàn vào tự nhiên, người nuôi thiếu vốn để mở rộng quy mô sản xuất và đầu ra của sản phẩm hiện nay mới chỉ tiêu thụ trong nước. Nghiên cứu này cung cấp những thông tin cơ bản làm cơ sở định hướng phát triển nghề nuôi hàu cửa sông trong tỉnh Bạc Liêu trong tương lai.

Xylanase là chất phụ gia thức ăn chăn nuôi được sử dụng rộng rãi nhằm giảm độ nhớt, cải thiện khả năng tiêu hóa của vật nuôi. Tính bền nhiệt và khả năng hoạt động ở pH thấp là những yếu tố quan trọng quyết định chất lượng của xylanase ứng dụng trong chăn nuôi. Những đặc tính này giúp xylanase chịu được quá trình ép viên ở nhiệt độ cao và hoạt động tốt trong dịch dạ dày động vật. Trong nghiên cứu này, để tạo xylanase tái tổ hợp, đoạn gen có độ dài 636 nucleotide mã hóa endo-1,4-β-xylanase dựa trên trình tự FJ212324 (Xyl11B) của Bispora sp. MEY-1 được tối ưu hóa codon và tổng hợp hóa học. Gen tổng hợp sau đó được chuyển vào genome của Pichia pastoris X33 và biểu hiện ngoại bào sử dụng vector pPICZαA. Hoạt lực xylanase của chủng tái tổ hợp sau 10 ngày nuôi cấy trên môi trường khoáng với methanol là nguồn carbon duy nhất đạt 96 IU.ml-1. Endo-1,4-β-xylanase sau tinh sạch có kích thước 30 kDa, hoạt động ở pH thấp và tối ưu ở 65C, pH 3,0. Enzyme tái tổ hợp khá bền nhiệt và duy trì 90% hoạt tính sau khi xử lý ở 70C trong 20 phút. Enzyme bền với pepsin, một protease chính trong dịch tiêu hóa của dạ dày. Xylanase tái tổ hợp bị ức chế bởi sự có mặt của SDS, ion Mn2+ và Cu2+.Với mức độ biểu hiện xylanase ngoại bào cao, đáp ứng các tiêu chí của enzyme chăn nuôi, chủng P. pastoris X33 tái tổ hợp được đánh giá có tiềm năng ứng dụng trong sản xuất.

Nghiên cứu này được thực hiện ở 3 hộ chăn nuôi thuộc huyện An Dương thành phố Hải Phòng nhằm đánh giá khả năng sinh sản của gà Ri và con lai (Ri-Sasso-Lương Phượng). Kết quả nghiên cứu đã chỉ ra rằng tỷ lệ nuôi sống của gà RSL và gà Rikhá cao, có khả năng thích nghi tốt với điều kiện ở địa phương. Khối lượng lúc 1 ngày tuổi, 8 và 19 tuần tuổi của gà RSL đều cao hơn gà Ri. Tuổi thành thục sinh dục của gà gà RSL là 145 ngày, muộn hơn của gà Ri (131 ngày). Tuổi đẻ đạt đỉnh cao của gà RSL lúc 30 tuần tuổi, của gà Ri là 26 tuần tuổi. Các chỉ tiêu về chất lượng trứng của gà RSL và gà Ri đều đạt tốt và trong tiêu chuẩn cho phép. Kết quả ấp nở trứng giữa gà RSL và gà Ri ở các chỉ tiêu tỷ lệ trứng có phôi, tỷ lệ nở và tỷ lệ gà con loại tốtlà tương đương.

Huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ có 5 loại sử dụng đất sản xuất nông nghiệp với 21 kiểu sử dụng đất được phân bố trên các loại đất có độ phì và thành phần cơ giới đất khác nhau: pH đất từ rất chua (3,39) đến ít chua (5,42), hàm lượng chất hữu cơ (OC%) trung bình (2,37%) đến nghèo (1,03%), lân tổng từ nghèo đến rất nghèo (từ 0,06% đến 0,14%). Kết quả đã xác định được 3 nhóm đất chính: Nhóm đất phù sa với diện tích là 1.704,95 ha (chiếm 13,56%),đất thung lũng dốc tụ có diện tích 2912,28 ha (chiếm 23,16%)chủ yếu trồng lúa và lúa màu. Nhóm đất đỏ vàng chiếm diện tích lớn nhất (7.955,22 ha, chiếm 63,28%). Cơ sở dữ liệu chất lượng đất đã được chuẩn hóa theo chuẩn Cơ sở dữ liệu đất đai Quốc gia bao gồm: Bản đồ đất, bản đồ hiện trạng sử dụng đất và các số liệu tính chất đất. Cơ sở dữ liệu chất lượng đất có thể tích hợp với cơ sở dữ liệu địa chính và các cơ sở dữ liệu khác để hình thành hệ thống thông tin đất đai của huyện. Kết quả nghiên cứu sẽ giúp huyện có thể quản lý một cách toàn diện cả về số lượng và chất lượng đất.

Khu vực nghiên cứu gồm 3 phường, xã vùng ven đô thành phố Hà Tĩnh gồm phường Thạch Quý, xã Thạch Môn và xã Thạch Hạ với tổng diện tích nghiên cứu là 760,62 ha. Kết quả đã xác định được 6 chỉ tiêu phân cấp gồm: loại đất, địa hình tương đối, độ dày tầng canh tác, thành phần cơ giới, đồ phì và chế độ tưới. Bằng các chức năng của GIS đã xây dựng được 6 bản đồ đơn tính tương ứng, chồng xếp các bản đồ đơn tính đã xây dựng được bảnđồ đơn vị đất đai. Kết quả cho thấy, khu vực nghiên cứu có 31 đơn vị đất đai (LMU), trong đó LMU có diện tích nhỏ nhất là LMU số 16, diện tích 9,64 ha. LMU có diện tích lớn nhất là LMU số 31, diện tích 113,6 ha. Cả hai LMU này đều thuộc loại đất phèn theo phân loại của FAO. Từ chất lượng đất đai của các LMU, đã xác định trên địa bàn nghiên cứu có 456,05 ha đất thích hợp trồng lúa, 490,49 ha đất thích hợp trồng lúa màu và 526,62 ha đất thích hợp trồng rau, màu.

Trong nghiên cứu này, chúng tôi đã phát triển một cảm biến so màu để phát hiện nhanh, đặc hiệu ion thủy ngân (Hg2+ ) trong nước từ dung dịch nano vàng (AuNPs) và ADN sợi đơn giàu timine (T-ssDNA). Dung dịch nano vàng được sử dụng như là một nhân tố cảm biến dựa trên tính chất cộng hưởng plasmon bề mặt độc đáo của nó, các T-ssDNA được gắn lên bề mặt các hạt nano vàng để tạo phức AuNPs-T-ssDNA. Các ADN sợi đơn (T-ssDNA) giúp AuNPs chống lại sự kết tụ do NaNO3gây ra. Tuy nhiên, sự hiện diện của ion thủy ngân trong phức AuNPs-T-ssDNA sẽ làm giảm sự ổn định của AuNPs do sự hình thành cầu nối T-Hg2+ -T, dẫn đến sự thay đổi màu sắc của dung dịch AuNPs-T-ssDNA từ đỏ sang tím hoặc thậm chí là màu xanh đậm. Kết quả là Hg2+ có thể được phát hiện bằng mắt thường hoặc định lượng bằng đo quang phổ UV-vis. Nồng độ phát hiện thấp nhất của Hg2+ là 0,06 µM khi quan sát bằng mắt thường và 1nM khi sử dụng máy đo quang phổ UV-vis.

Một trong những biện pháp làm tăng năng suất cây trồng là nuôi dưỡng trong nhà lưới.Nhiệt độ, độ ẩm môi trường, độ ẩm đất, cường độ ánh sáng là những thông số ảnh hưởng trực tiếp đến các giai đoạn sinh trưởng, phát triển của cây. Chính vì thế, việc thu thập được những dữ liệu này trong nhà lưới đang rất được chú trọng, giúp nhà vườn có thể quan sát, điều chỉnh một cách phù hợp. Nghiên cứu làm chủcông nghệchếtạo vềhệthống thu thập dữliệu sẽgiúp chonhà vườn cóthểtiếp cận dễdàng với công nghệmới. Hệ thống được thiết kế và chế tạo để có thể thu thập và lưu trữ các dữ liệu về khoảng đo nhiệt độ (20-60oC, mỗi bước 0,1); độ ẩm (40-100%, mỗi bước 0,1); cường độ ánh sáng (10-14000 lux, mỗi bước 0,1) với sai số ±5% giá trị đặt đo. Nghiên cứu có thể bước đầu giải quyết được việc thu thập cũng như quản lý dữ liệu cho các hệ thống sản xuất cây trồng trong nhà lưới tại Việt Nam.

Hệ thống điều khiển tầng là cấu trúc được sử dụng khá rộng rãi trong thực tế điều khiển với các vòng điều khiển được lồng ghép vào nhau, đầu ra của bộ điều khiển thứ nhất là giá trị đặt cho bộ điều khiển thứ hai. Việc bộ điều khiển sau khi tổng hợp và áp dụng với hệ thống thực cần được điều chỉnh thông số là việc làm cần thiết để hệ thống điều khiển có thể đáp ứng tốt các yêu cầu chất lượng trong điều kiện làm việc thực tế. Bài báo trình bày một thuật toán mới, sử dụng trực tiếp dữ liệu thực nghiệm để điều chỉnh đồng thời thông số của các bộ điều khiển trong hệ thống điều khiển tầng. Thuật toán chỉ yêu cầu duy nhất một tập dữ liệu vào-ra của hệ thống mà không đòi hỏi mô hình toán học của đối tượng điều khiển.

Xác định các gen có khả năng gây bệnh là một thách thức lớn trong nghiên cứu về biểu hiện gen. Nhiều phương pháp lựa chọn gen chỉ tập trung vào việc đánh giá sự liên hệ của từng gen riêng biệt với bệnh. Thực tế, một trong những nguyên nhân gây ra các bệnh được cho là liên quan tới những tương tác phức tạp giữa các gen. Phương pháp rừng ngẫu nhiên (RF) gần đây đã được ứng dụng thành công trong việc xác định một số nhân tố di truyền có ảnh hưởng lớn tới một số bệnh. Tuy nhiên mô hình này chỉ hiệu quả đối với một số tập dữ liệu có cỡ trung bình nhưng lại hạn chế trong việc xác định các gen có ý nghĩa và xây dựng các mô hình dự đoán chính xác cho dữ liệu có số chiều lớn. Trong bài báo này chúng tôi tập trung vào các phương pháp rừng ngẫu nhiên cải tiến cho phép chọn ra một tập nhỏ các đặc trưng có liên hệ chặt chẽ với biến đích, do đó làm giảm số chiều và có thể xử lý tốt trên các tập dữ liệu có số chiều cao. Hiệu năng của các mô hình này được phân tích để tìm ra phương pháp phân lớp hiệu quả với từng mục tiêu như độ chính xác hay tập các gen có ý nghĩa dựa vào kết quả thử nghiệm trên 8 tập dữ liệu biểu hiện gen được lấy từ ngân hàng dữ liệu y sinh (Kent Ridge) và tin sinh (Bioinformatics).

Trong nghiên cứu này tuổi sinh học của cà chua trồng vụ Xuân Hè được xác định dựa vào phương pháp mô hình. Mô hình được thiết lập chỉ dựa trên hai biến số đầu vào: khối lượng và màu sắc quả, thu nhận được trong quá trình phát triển và chín. Tiếp theo, mô hình đã được kiểm định bằng phương pháp ước lượng điểm đơn và cho kết quả tốt. Kết quả của nghiên cứu này sẽ được kết hợp với số liệu về chất lượng của cà chua ở các giai đoạn sinh lý khác nhau để xây dựng mô hình cho phép xác định thời điểm thu hái tối ưu cho giống cà chua Savior trồng vụ Xuân Hè.

Bài báo trình bày kết quảđánh giá thành phần chất hữu cơ trong đất sử dụng dữ liệu được thu thập bởi mạng cảm biến không dây. Trong nghiên cứu này, chúng tôi đề xuất mô tả sự phân phối các thành phần hữu cơ trong đất sử dụng các quá trình Gauss. Dựa trên mô hình đề xuất, mạng cảm biến không dây có thể được ứng dụng để đánh giá thành phần chất hữu cơ trong đất tại các vị trí không được quan trắc dựa trên dữ liệu thu thập được. Thành phần chất hữu cơ trong đất được đánh giá bởi mạng cảm biến không dây tại các vị trí nghiên cứu có giá trị khá chính xác so với các giá trị đạt được từ các vệ tinh phức tạp và có giá thành cao.

Mục tiêu chính của nghiên cứu này là đánh giá sự ảnh hưởng của nhiệt độ sấy trong phương pháp sấy khí nóng lên chất lượng của khoai nghệ vàng bao gồm thông số màu và chất lượng cảm quan màu. Thí nghiệm sấy được tiến hành ở bốn mức nhiệt độ gồm 40, 50, 60, 70 và 80oC. Thông số màu Hunter gồm 3 giá trị L, a, bđược sử dụng để xác định màu của khoai nghệ vàng lát trong quá trình sấy. Các giá trị này cũng được sử đụng để tính toán giá trị sự thay đổi màu tổng thể (E), Chroma, Hue angle và chỉ số nâu hóa (Browning index). Phép thử cảm quan thị hiếu trên 80 người được sử dụng để đánh giá chất lượng cảm quan màu của 5 mẫu khoai nghệ vàng sấy. Phương trình hồi quy tương quan được sử dụng để xác định mối tương quan giữa điểm cảm quan thị hiếu màu và các giá trị màu của mẫu sấy, trong đó giá trị Lvà blàm giảm giá trị cảm quan, còn giá trị agóp phần làm tăng giá trị cảm quan màu sắc của sản phẩm. Mô hình động học bậc 0 (zero-order) phù hợp nhất để dự báo sự biến đổi màu sắc trong quá trình sấy khoai nghệ vàng ở nhiệt độ sấy 70oC.