Tập 20 Số 6 (2022)

Nghiên cứu này đánh giá tương quan, ưu thế lai và khả năng kết hợp của mười dòng dưa thơm bằng phép lai đỉnh nhằm chọn các dòng dưa thơm bố mẹ ưu tú. Mười dòng bố mẹ, hai dòng thử và hai mươi con lai của chúng cùng với đối chứng đã được đánh giá trong vụ Thu 2021 tại Học viện Nông nghiệp Việt Nam trong điều kiện nhà lưới có mái che. Kết quả cho thấy năng suất thực thu có tương quan thuận và rất chặt ở P≤0,001 với khối lượng quả (r = 0,998), chiều dài quả (r = 0,772), đường kính quả (r = 0,957) và độ dày thịt quả (r = 0,845). Ưu thế lai trung bình và ưu thế lai thực dương đối với năng suất và cấu thành năng suất trong khi giá trị này âm ở tính trạng thời gian thu quả. Khả năng kết hợp chung (GCA) cao nhất về năng suất và khối lượng trung bình quả đối với dòng D17, D26 và dòng thử DT16. Dòng D20 có GCA cao nhất về hàm lượng chất rắn hòa tan. Phép lai DT16×D17, DT16×D01 và DT16×D26 có năng suất thực thu cao nhất. Hiệu ứng cộng có vai trò lớn hơn trong việc kiểm soát di truyền các tính trạng năng suất trong khi hiệu ứng trội có vai trò lớn hơn trong việc kiểm soát di truyền các tính trạng chất lượng trên các dòng dưa thơm.

Nghiên cứu này được thực hiện nhằm đánh giá một số đặc điểm sinh học và khả năng sinh trưởng của gà Hắc Phong. Tổng số 100 gà Hắc Phong (50 trống, 50 mái) 1 ngày tuổi được nuôi tại khu Trại thực nghiệm, Khoa Chăn nuôi, Học viện Nông nghiệp Việt Nam. Gà được nuôi dưỡng và chăm sóc theo tiêu chuẩn của gà lông màu. Kết quả nghiên cứu cho thấy, gà Hắc Phong có thân hình nhỏ; gà trưởng thành (20 tuần tuổi) có bộ lông toàn thân màu đen, xước; da, thịt, xương đều có màu đen; đa số gà có mào nụ màu đen tím; chân 5 ngón; 100% gà mái có chỏm lông đầu bông xù. Gà Hắc Phong có tỉ lệ nuôi sống đến tuần 20 tương đối cao (96%). Kích thước dài thân của gà trống giai đoạn 8, 12 và 16 tuần tuổi lần lượt là 13,00cm; 16,30cm; 18,14cm và dài hơn so với ở gà mái là 10,76cm; 15,57cm; 16,20cm (P<0,05). Khối lượng cơ thể gà trống và gà mái ở 20 tuần tuổi lần lượt đạt 1.381,90g và 1.150,49g. Tiêu tốn thức ăn từ giai đoạn 1 đến 20 tuổi là 4,58kg thức ăn/kg tăng khối lượng.

Nghiên cứu được thực hiện nhằm xác định các dấu hiệu bệnh đặc trưng, phân lập, định danh và đánh giá hiện trạng kháng kháng sinh của vi khuẩn Flavobacterium columnaregây bệnh trên cá trắm cỏ ở một số tỉnh miền Bắc. Tổng số 103 mẫu cá trắm cỏ nghi nhiễm F. columnaređã được thu từ 25 hộ nuôi thuộc 03 tỉnh (Hà Nội, Hải Dương và Bắc Ninh)để phục vụ nghiên cứu. Kết quả cho thấy cá trắm cỏ nhiễm bệnh có biểu hiện đặc trưng như tia mang xơ, bạc trắng, xơ vây, xuất hiện các đốm bạc màu trên da. Tổng số 67 chủng vi khuẩn thuần, dạng rễ đã được nuôi cấy thành công và 25 chủng đại diện từ các trại nuôi được định danh bằng phản ứng sinh hóa kết hợp với giám định bằng PCR. Kết quả cảm nhiễm của 03 chủng đại diện bằng phương pháp ngâm ở nồng độ 2 × 106CFU/ml trong 2h gây chết 100% cá trắm cỏ cỡ 25-30g trong 48-72h. Kết quả kháng sinh đồ cho thấy tỉ lệ cao F. columnarenhạy với các loại kháng sinh doxycycline, amoxicillin, florfenicol và oxytetracycline (92-100%); tuy nhiên tỉ lệ kháng với sulfamethoxazole /trimethoprim và erythromycin là khá cao, lần lượt là 44 và 16%. Kết quả nghiên cứu cung cấp thông tin quan trọng phục vụ chẩn đoán, phòng và điều trị bệnh do F. columnaregây ra trên cá trắm cỏ.

Nghiên cứu này nhằm đánh giá đặc điểm và năng suất chăn nuôi lợn của vùng Tây Nguyên. Khảo sát 83 cơ sở chăn nuôi lợn trên 5 tỉnh vùng Tây Nguyên từ tháng 6/2018 đến tháng 12/2019. Kết quả nghiên cứu cho thấy chăn nuôi lợn tại vùng Tây Nguyên chủ yếu là nuôi quy mô nhỏ, chiếm 84,34% tổng số cơ sở chăn nuôi điều tra. Nhóm chăn nuôi quy mô nhỏ nuôi bình quân 18,71 con/hộ, nhóm nuôi quy mô lớn trung bình 173,15 con/hộ. Kỹ thuật chăn nuôi, thực hành phòng bệnh trên đàn lợn và năng suất chăn nuôi ở nhóm nuôi quy mô lớn là tốt hơn so với nhóm nuôi quy mô nhỏ. Tỉ lệ nuôi sống đến cai sữa là 93,17% ở nhóm nuôi quy mô lớn và 89,35% ở nhóm nuôi quy mô nhỏ. Thời gian cai sữa và khối lượng cai sữa ở nhóm nuôi quy mô lớn lần lượt là 25,64 ngày và 7,82 kg/con, ở nhóm nuôi quy mô nhỏ lần lượt là 30,21 ngày và 7,39 kg/con. Lợn thịt xuất chuồng sau 5,05 tháng nuôi đạt 105,91 kg/con (nhóm nuôi quy mô lớn) và 6,01 tháng nuôi đạt 88,89 kg/con (nhóm nuôi quy mô nhỏ).

Nghiên cứu đã đánh giá sự ảnh hưởng của thực khuẩn thể lên kiểu hình và mật độ của vi khuẩn Vibriospp. Nguồn vi khuẩn thuộc nhóm Vibriospp. được phân lập tại xã An Thạnh 2 và xã An Thạnh Đông, huyện Cù Lao Dung, tỉnh Sóc Trăng và 18 dòng thực khuẩn thể cũng được cung cấp bởi Phòng Thí nghiệm Sinh học Phân tử, Viện Nghiên cứu và Phát triển Công nghệ Sinh học, Trường Đại học Cần Thơ. Nghiên cứu đã sử dụng phương pháp trải đếm để quan sát số lượng và những thay đổi về hình thái khuẩn lạc của vi khuẩnkhi cho tương tác giữa thực khuẩn thể và Vibriospp. Kết quả cho thấy những thay đổi về số lượng và kiểu hình khuẩn lạc của từng dòng thực khuẩn thể khác nhau. Cụ thể 7 dòng thực khuẩn thể là 2, 3, 4, 5, 7, 8và22 làm giảm rõ rệt số lượng khuẩn lạc của vi khuẩn Vibriosp. B1.1. Tuy nhiên, 4 dòng thực khuẩn thể 1, 19, 21và23 lại làm tăng lượng khuẩn lạc của vi khuẩn. Trong thí nghiệm quan sát sự thay đổi hình thái đáng chú ý có dòng thực khuẩn thể 21, 22và23 làm thay đổi màu sắc, kích thước và bìa của khuẩn lạc vi khuẩn Vibriosp. B1.1. Thực khuẩn thể có có khả năng làm thay đổi số lượng và kiểu hình khuẩn lạc của vi khuẩn.

This paper proposed a novel kinetic energy harvesting model that is installed under the speed bumps to harvest power wasted by vehicles when they pass over the speed bumps. The model consists of three main parts: drivetrain-pump-storage system, generator module, and control module. Acting as an energy input, the drivetrain-pump system harvests kinetic energy to produce compressed air. The storage system then stores this air so it is ready to discharge to the generator system. When compressed air is discharged into the generator module, this module will generate electrical energy which can be charged to a battery. The control module can automatically monitor and adjust the amount of compressed air and power in the battery. Tests have shown that the system is capable of storing a compressed air volume below 50 psi. This energy allows generating 14.8VDC power to charge the 12VDC battery. The initial results allow further research for a new energy source in the future.

Chanh dây là loại quả hô hấp đột biến, sau giai đoạn đột biến sẽ chín đồng loạt và sẽ rút ngắn thời gian bảo quản. Nghiên cứu này nhằm xác định được nhiệt độ xử lý nước nóng kết hợp với nồng độ 1-MCP để kéo dài thời gian bảo quản. Chanh dây sau thu hoạch được xử lý nước nóng ở các công thức nhiệt độ khác nhau (44C, 48Cvà52C) trong 5 phút và ngâm trong dung dịch 1-Methylcyclopropene (440ppb, 490ppb và 540ppb) trong 80 giây. Sau khi làm ráo bề mặt, quả được xếp vào khay xốp để trong các hộp carton và bảo quản ở nhiệt độ 5 ± 1C, độ ẩm 80-90%. Các công thức không xử lý nước nóng và 1-MCP được sử dụng làm công thức đối chứng. Kết quả nghiên cứu cho thấy; công thức xử lý nước nóng ở 48C trong 5 phút kết hợp 1-MCP ở nồng độ 490ppb trong 80 giây có đỉnh hô hấp đột biến và sản sinh ethylene muộn hơn so với công thức đối chứng. Nghiên cứu cũng xác định được một số chỉ tiêu về chất lượng của quả chanh dây sau 39 ngày bảo quản ở điều kiện xử lý trên, cụ thể: hàm lượng chất khô hòa tan 17,803%, hàm lượng vitamin C 34,967 mg/100g; hàm lượng phenolic tổng số 55,044 ml/100l.

Nghiên cứu nhằm mục tiêu xây dựng một mô hình hệ thống sử dụng PLC giám sát và điều khiển một số thông số (pH, COD, BOD) tại bể điều hòa trong quá trình xử lý nước thải chăn nuôi. Giao diện giám sát và điều khiển hệ thống được thiết kế trên phần mềm TIA Portal 15.1 cho phép lập trình đơn giản, thuận tiện với người dùng. Quá trình khảo nghiệm được thực hiện tại phòng thí nghiệm, các thông số pH, COD và BOD được hiển thị số và đồ thị theo thời gian thực, giao diện giám sát trực quan; sự hoạt động của các thiết bị được thể hiện qua thay đổi trạng thái màu sắc.

Nghiên cứu này được tiến hành nhằm đánh giá ảnh hưởng của 1-MCP và khí ethylene ngoại sinh đến sự biến đổi chất lượng của giống cà chua chịu nhiệt trong quá trình chín sau thu hoạch. Cà chua ‘Savior’ (vụ đông) được thu hoạch tại độ chín 1 (quả xanh già) và xử lý theo 3 công thức trước khi bảo quản: không xử lý khí (mẫu đối chứng), xử lý với 1-MCP nồng độ 5 µl/lvàvới khí ethylene nồng độ 100ppm trong 24 giờ ở 18C. Kết quả cho thấy 1-MCP làm giảm rõ rệt sự biến đổi màu sắc và sự mềm hóa của quả. Hàm lượng axit hữu cơ tổng số của quả được xử lý với 1-MCP cũng cao hơn đáng kể so với quả đối chứng. Xử lý 1-MCP còn kìm hãm quá trình hô hấp của cà chua. Trong khi đó, cà chua được xử lý với khí ethylene không có sự khác biệt đáng kể về màu sắc, độ cứng, hàm lượng chất rắn hòa tan tổng số, hàm lượng axit hữu cơ tổng sốvàcường độ hô hấp so với quả đối chứng trong suốt quá trình chín sau thu hoạch. Như vậy, nghiên cứu này cho thấy 1-MCP có tác dụng ức chế quá trình chín sau thu hoạch của cà chua ‘Savior’, trong khi khí ethylene ngoại sinh ở nồng độ 100 µl/lkhông có tác dụng thúc đẩy quá trình chín rõ rệt.

Bài viết nhằm mục tiêu giới thiệu một giải pháp mới trong việc xây dựng hệ thống điều khiển và giám sát SCADA cho dây chuyền phân loại sản phẩm theo màu sắc trên cơ sở sử dụng PLC S7-1200 ứng dụng công nghệ IoT. Người dùng có thể truy cập hệ thống bằng các thiết bị khác nhau như máy tính cá nhân, máy tính bảng, điện thoại thông minh ở bất cứ đâu với kết nối internet. Giao diện giám sátvà điều khiển đơn giản, thuận tiện, không phụ thuộc nhiều vào cấu hình của PLC. Đặc biệt, hệ thống cho phép viết/chỉnh sửa và nạp chương trình cho PLC từ xa thông qua mạng internet, rất phù hợp cho các kỹ sư, chuyên gia làm việc trực tuyến từ xa. Kết quả khảo nghiệm cho thấy hệ thống làm việc ổn định, tin cậy và chính xác.

Nghiên cứu nhằm phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến tình trạng nghèo của các hộ dân tộc thiểu số tại chỗ ở tỉnh Đắk Nông. Nghiên cứu sử dụng mô hình hồi quy Binary Logistic và dữ liệu thu thập từ 178 hộ dân tộc thiểu số tại chỗ gồm hộ nghèo và hộ không nghèo. Tỉ lệ hộ nghèo của dân tộc thiểu số tại chỗ ở tỉnh Đắk Nông năm 2020 (chiếm 22,8%) cao hơn rất nhiều so với tỉ lệ hộ nghèo chung của tỉnh (6,98%). Kết quả cho thấy, các yếu tố ảnh hưởng đến tình trạng nghèo của hộ dân tộc thiểu số tại chỗ gồm: quy mô hộ, trình độ học vấn chủ hộ, tổng diện tích đất sản xuất, tiếp cận vốn vay, tham gia tổ chức xã hội, đa dạng sinh kế, phương tiện liên lạc và ảnh hưởng của thiên tai. Vì vậy, cần tăng cường thực hiện các chương trình kế hoạch hóa gia đình, nâng cao trình độ học vấn, chính sách chuyển đổi nghề, xây dựng và nâng cấp hệ thống thông tin truyền thôngvànâng cao năng lực ứng phó với rủi ro thiên tai cho các hộ dân tộc thiểu số tại chỗ nhằm giảm nghèo bền vững.

Du lịch sinh thái ngày càng phát triển và góp phần tích cực cải thiện sinh kế người dân địa phương, nâng cao hiểu biết của du khách về đa dạng sinh học và bảo vệ tài nguyên. Bài viết nhằm chỉ ra thực trạng từ đó đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động du lịch sinh thái tại Vườn quốc gia Xuân Thuỷ. Ngoài thông tin thứ cấp, nghiên cứu sử dụng thông tin sơ cấp được thu thập từ 110 du khách, 35 hộ tham gia cung cấp dịch vụ du lịch, 2 cán bộ quản lý Vườn quốc gia Xuân Thủy, 12 cán bộ quản lý cấp huyện, xã. Kết quả nghiên cứu cho thấy phát triển du lịch sinh thái có sự tăng trưởng không ổn định thời gian qua và đang đối mặt nhiều khó khăn như cơ sở hạ tầng chưa phát triển, trình độ của nhân lực ngành du lịch còn thấp, các sản phẩm du lịch còn hạn chế, thiếu sự gắn kết với các đơn vị tổ chức tour, tuyến du lịch trong việc thu hút khách. Các giải pháp để thúc đẩy du lịch sinh thái tại vườn quốc gia Xuân Thuỷ thời gian tới là: Tổ chức, quảng bá về du lịch sinh thái; Nâng cao hiệu quả quản lý và bảo vệ tài nguyên, môi trường; Đầu tư cơ sở hạ tầng cho du lịch sinh thái.

Giấm gỗđược sản xuất theo con đường nhiệt phân các phế phụ phẩm trong lâm nghiệp và nông nghiệp như tre nứa, vỏ trấu, rơm rạ, vỏ các loại hạt, bã mía, lõi ngô. Giấm gỗ chứa khoảng hơn 200 hợp chất hóa học hòa tan trong nước, 80-90%là nước và 10-20%là các axit hữu cơ: alkane, phenolic, alcohol và ester. Nhờ những thành phần hóa học này trong giấm gỗ mà nó có tác dụng chống oxy hóa, kháng viêm, kháng nấm, kiểm soát côn trùng và kích thích sinh trưởng cây trồng. Bài tổng quan này tổng hợp kết quả nghiên cứu của các tác giả về tác dụng của giấm gỗ trong trồng trọt như làm tăng năng suất cây trồng, tăng hiệu quả sử dụng phân bón hóa học, kích thích nảy mầm, tăng sức khỏe cho đất, tăng chất lượng phân chuồng, thuốc bảo vệ thực vật và có hoạt tính diệt cỏ. Từ đó có thểxemgiấm gỗ là nguyên liệu rất có tiềm năng trong phát triển nông nghiệp bền vững ở Việt Nam.

Mục tiêu của bài viết là tổng hợp một số vấn đề về cơ chế kích thích sinh sản ở động vật thân mềm Chân bụngsống trong môi trường nước mặn và nước ngọt. Các yếu tố dinh dưỡng, môi trường (chiếu sáng, nhiệt độ và chu kỳ thủy triều)ảnh hưởng đến việc thay đổi hệ thống nội tiết ở các loài động vật thân mềm Chân bụng, những thay đổi trong điều kiện môi trường tác động đến sự thay đổi của cấu trúc sinh sản. Kích thích sinh sản bằng chu kỳ chiếu sáng, nhiệt độ, thay đổi nguồn nước, dung dịch oxy già (H2O2) đều ảnh hưởng đến hệ thần kinh trung ương, kích thích quá trình đẻ trứng của đa số các loài động vật thân mềm Chân bụng. Đối vớicác loài thuộc LớpChân bụng sống trong nước mặn,phương pháp kích thích bằng H2O2, tia cực tím hay sốc nhiệt đều cho hiệu quả sinh sản tốt. Trong khi đó các loài Chân bụng sống trong nước ngọt được kích thích sinh sản bằng phương pháp mang lại hiệu quả làthay đổi chiều cao cột nước hoặc kết hợp với phun mưa, tiêm não thùy và cắt xúc tu.