Tập 21 Số 10 (2023)

Đồng tiền là một trong những loại hoa cắt cành với màu sắc và chủng loại đa dạng, có giá trị cao cả ở thị trường trong nước và thế giới. Nghiên cứu này nhằm đánh giá sinh trưởng và phát triển của 4 giống hoa Đồng tiền (Đỏ, Hồng phấn, Cam,Vàng) có nguồn gốc từ nuôi cấy mô. Thí nghiệm được bố trí theo khối ngẫu nhiên đầy đủ. Kết quả nghiên cứu đã cho thấy, ở giai đoạn vườn ươm, bốn giống hoa Đồng tiền có tỷ lệ sống từ 83,33-100%, với số lá đạt 6,9-8,3 lá/cây và chiều cao cây đạt 6,44-7,28cmsau 1,5 tháng ở vườn ươm. Ở giai đoạn vườn sản xuất, tỷ lệ sống của cả bốn giống hoa Đồng tiền đều đạt 100%, với số lá mới từ 9,5-11,5 lá/cây và chiều cao cây đạt 26,95-34,05cm sau 3,5 tháng. Đường kính cuống cụm hoa từ 5,55-6,13mm, chiều cao cuống cụm hoa từ 39,67-46,14cm. Đường kính hoa khi nở căng đạt 8,65-9,41cm. Độ bền của hoa từ khi ra nụ đến khi hoa tàn là 29,20-31,70 ngày. Thời gian từ khi hoa nở căng cho đến khi hoa tàn là 8,80-12,40 ngày. Cả bốn giống hoa Đồng tiền nghiên cứu đều sinh trưởng, phát triển tốt và ít bị ảnh hưởng bởi sâu bệnh hại, thích hợp để trồng tại Gia Lâm - Hà Nội.

Nghiên cứu này tiến hành nhằm đánh giá đa dạng di truyền của 15 nguồn gen ngô nếp vàng cùng 3 dòng đối chứng dựa trên 18 đặc điểm nông học và 14 chỉ thị SSR. Thí nghiệm đồng ruộng được bố trí theo khối ngẫu nhiên đầy đủ với ba lần nhắc lại trong vụ Xuân 2022 tại Hà Nội. Kết quả cho thấy năng suất cá thể có tương quan thuận và rất chặt ở giá trị P <0,01 với đường kính bắp (r = 0,72), khối lượng 100 hạt (r = 0,62) và số hạt/hàng (r = 0,61). Tổng lượng chất rắn hòa tan có tương quan nghịch P <0,01 với độ dày vỏ hạt (r = -0,62). Phân tích thành phần chính cho thấy tất cả 18 tính trạng nông học đều có thể được sử dụng để phân nhóm đa dạng di truyền. Chỉ số PIC biến động từ 0,10 (phi072 vàphi1277) đến 0,32 (phi2276). Nguồn gen ngô được phân thành 3 nhóm với hệ số tương đồng 45,3 dựa trên kiểu hình và thành 6 nhóm ở hệ số tương đồng 0,21 dựa trên chỉ thị SSR. Bảy dòng gồm YW01, YW03, YW4, YW7, YW12, YW13, YW14 và 2 dòng đối chứng SWsyn1, UV có sự phân nhóm tương đồng về kiểu hình và kiểu gen. Dựa trên chỉ số MGIDI với áp lực chọn lọc 40% đã chọn được 5 nguồn gen triển vọng gồm YW10, YW13, YW12, YW07 và YW01.

Nghiên cứu nhằm đánh giá ảnh hưởng của các khoáng chất như canxi (Ca2+),kali (K⁺), mangan(Mn2+),magie (Mg2+) vàsắt(Fe2+) lên khả năng hình thành bào tử và chịu nhiệt của BacillussubtilisCM3.1 trong điều kiện in vitro.Bào tử của Bacillusđược nuôi trong môi trường dinh dưỡng sinh bào tử bổ sung các nồng độ khoáng chất khác nhau. Sau 7 ngày nuôi, bổ sung riêng biệt các khoáng chấtCa2+ (1mm), Mg2+ (3mm), Mn2+(1mm) và Fe2+ (1mm) vào môi trường Nutrient Broth (NB) gia tăng đáng kể mật độ bào tử Bacillus subtilisCM3.1, ngoại trừ K+(10mm). Hơn nữa, mật độ và tỉ lệ sống của bào tử vi khuẩn nuôi trong các môi trườngbổ sung khoáng chất nhưm-NB, SSM và m-SM cao hơn cóýnghĩa (P <0,05) so với môi trường NB sau thời gian xử lý nhiệt, đặc biệt là ở thời điểm 30 và 40 phút.Kết quả cho thấy các khoáng chất khi bổ sung vào môi trường giúp đã nâng cao mật độ, khả năng chịu nhiệt của bào tử Bacillus, qua đó tăng độ ổn định của loài Bacillus subtilisCM3.1trong quá trình bảo quản và sảnxuất probiotic.

Nghiên cứu được thực hiện nhằm đánh giá khả năng gây bệnh của vi khuẩn Streptococcus agalactiaeserotype Ia và III trên cá rô phi. Để thực hiện nghiên cứu 10 chủng S. agalactiaephân lập tại miền Bắc năm 2022 được lựa chọn ngẫu nhiên để định danh bằng phương pháp sinh hoá, giám định bằng PCR và sử dụng kỹ thuật multiplex PCR để xác định kiểu serotype. Kết quả cho thấy trong số 10 chủng vi khuẩn đinh danh được, có 7 chủng thuộc S. agalactiaethuộc serotype Ia (ST Ia) và 3 chủng thuộc serotype III (ST III). Kết quả cảm nhiễm trên cá rô phi cho từng serotype cho thấy chủng ST III gây chết sớm và nhanh hơn so với serotype Ia, tuy nhiên tỉ lệ chết tích luỹ sau 14 ngày theo dõi không có sự khác biệt giữa hai serotype. Giá trị LD50của chủng ST Ia và ST III lần lượt là 2,5 × 104CFU/cá và 1,9 × 104CFU/cá. Kết quả đánh giá triệu chứng, bệnh tích đại thể và biến đổi mô học trên cá cảm nhiễm chủng ST Ia và ST III không có sự khác biệt đáng kể. Đây là nghiên cứu đầu tiên xác định sự có mặt của serotype Ia và III gây bệnh trên cá rô phi và đánh giá khả năng gây bệnh trong điều kiện thực nghiệm.

Trong quá trình lập Quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021-2030, nhiều cơ quan, đơn vị đã chủ động ứng dụng công nghệ thông tin nhằm nâng cao hiệu quả và giảm thiểu chi phí. Bài báo này giới thiệu kết quả nghiên cứu ứng dụng ArcObject lập trình một số công cụ trên Desktop để hỗ trợ công tác lập quy hoạch tỉnh. Các ứng dụng này được xây dựng theo trình tự: (1) Xác định vấn đề cần giải quyết; (2) Quyết định loại ứng dụng cần tạo; (3) Định vị các ArcObject chính xác cho chức năng; (4) Phát triển ứng dụng; (5) Kiểm tra ứng dụng; (6) Triển khai ứng dụng. Kết quả đã xây dựng được: (1) công cụ tạo hệ thống bảng biểu đất đai; (2) công cụ tích hợp dữ liệu; (3) công cụ tự động xuất nội dung cơ sở dữ liệu ra tệp excel, ra tệp dạng ảnh; (4) webGIS cơ sở dữ liệu Quy hoạch tỉnh Lào Cai. Kết quả thực nghiệm cho thấy các công cụ này cho phép rút ngắn thời gian thực hiện đáng kể, đáp ứng nhu cầu kiểm tra, rà soát, cập nhật dữ liệu trong quá tình lập quy hoạch. Web-app cơ sở dữ liệu Quy hoạch tỉnh Lào Cai thiết kế gọn nhẹ, hỗ trợ công tác kiểm tra, rà soát một cách trực quan, cơ bản đáp ứng được yêu cầu đối với hệ thống thông tin về quy hoạch theo quy định.

Bài báo này trình bày về xây dựng quỹ đạo cục bộ nhằm tránh các vật cản tĩnh và động sử dụng thuật toán TEB (Timed Elastic Bands)dựa trênbản đồ, định vị đồng thời SLAM (Simultaneous Localization and Mapping)chorobot tự hành hoạt động trong các nhà lưới trồng cây nông nghiệp. Trên cơ sởrobot Omni 4 bánh vớinền tảng hệ điều hành lập trình cho robot ROS (Robot Operating System) và nền tảng máy tính nhúng hiệu suất cao Jetson-TX2xử lý tác vụ trung tâm, camera 3D và một cảm biến Lidarđể thu thập dữ liệu từ môi trường nhà lưới nông nghiệp. Các kết quả chạy mô phỏng robot sử dụngphần mềm Gazebovàthử nghiệm trên phần mềm Rvizcho thấy sự hiệu quả của việc sử dụng hệ điều hành ROS, thuật toán TEBvào việc điều khiển, giám sát robot tự hànhdi chuyển linh hoạt có thể tránh được vật cản trong nhà lưới và là hướng nghiên cứu có nhiều tiềm năngtrong các ứng dụngnông nghiệp công nghệ cao.

Nghiên cứu nhằm mục tiêu thiết kế, chế tạo bộ phận tự động điều khiển nhiệt, bộ cấp gió cho thùng sấy và bộ đóng mở cửa gió trên thùng sấy của máy sấy sản phẩm nông nghiệp dạng hạt cụ thể.Phương pháp nghiên cứu lý thuyết, sử dụng phần mềm và phương pháp nghiên cứu thực nghiệm được sử dụng để đạt được mục tiêu đề ra.Trong nghiên cứu này, bộ phận tự động điều khiển nhiệt và gió đã được thiết kế và chế tạo cho máy sấy. Bộ phận tự động điều khiển nhiệt khi ứng dụng trên máy sấy phải đảm bảo tốt việc kiểm soát nhiệt độ dòng khí nóng đi vào thùng sấy trong quá trình sấy. Bộ cấp gió với cơ cấu đảo gió tự động giúp kiểm soát tốt thời gian đảo giótrong quá trình sấy. Trong nghiên cứu này, bộ phận mới được chế tạo ra lắp ráp phù hợp với tổng thể của máy sấy trước khi tiến hành khảo nghiệm. Thực hiện quá trình khảo nghiệm trên máy sấy để đánh giá khả năng ứng dụng của bộ phận tự động điều khiển và cho kết quả hoạt động tương đối tốt khi tích hợp trong tổng thể máy sấy. Nhiệt độ của máy sấy được kiểm soát tốt trong quá trình sấy, bộ cấp gió với cơ cấu đảo gió và bộ đóng mở cửa gió hoạt động tốt.

Trong chọn tạo giống nấm Cordyceps militarisbằng phương pháp lai bào tử đơn, việc xác định kiểu gen của locus kiểu giao phối có ý nghĩa quan trọng trong xây dựng sơ đồ lai. Hiện nay, các phản ứng PCR riêng lẻ đã được hoàn thiện để xác định các locus kiểu giao phối MAT1-1, MAT1-2 ở loài nấm này. Nghiên cứu đã được thực hiện với mục tiêu thiết kế các đoạn mồi đặc hiệu cho phản ứng Multiplex PCR để xác định hiệu quả locus kiểu giao phối ở loài với chi chí thấp trong thời gian ngắn. Trình tự các đoạn mồi được xác định dựa trên trình tự của 2 locus kiểu giao phối MAT1-1 (AB194982) và MAT1-2 (AB084257)trên cơ sở dữ liệu của GenBank bằng công cụ Primer-BLAST. Kết quả nghiên cứu cho thấy, phản ứng Multiplex PCR gồm 03 cặp mồi MAT1-1-1-MUL; MAT1-1-2-MUL và MAT1-2-1-MULđã khuếch đại thành công các trình tự DNA với kích thước527bp; 323bp và 222bplượt lượt từ các gen MAT1-1-1, MAT1-1-2, MAT1-2-1. Phản ứng Multiplex có tính đặc hiệu và độ tin cậy cao trong xác định kiểu gen giao phối ở nấm C. militarisvàứng dụng trong Chọn giống dựa vào chỉ thị phân tử ở loài nấm C.militaris.

Nghiên cứu được tiến hành nhằm phân lập, tuyển chọn chủng vi khuẩn lactic ứng dụng cho lên men sữa chua đậu tương. Từ 17 nguồn mẫu lên men tự nhiên, 51 chủng vi khuẩn lactic được phân lập, tất cả các chủng đều có khả năng lên men sữa đậu tương. Từ kết quả phân tích chất lượng sữa chua, 10 chủng vi khuẩn tiềm năng nhất được sàng lọc. Kết quả định danh bằng phương pháp MALDI-TOF/MS cho thấy 10 chủng vi khuẩn này thuộc 3 loài Enterococcus faecium, Lactococcus lactisvàStreptococcus equinus, trong đó, chủng vi khuẩn Lactococcus lactisK1 là chủng được đánh giá tốt nhất cho lên men sữa chua đậu tương vì sở hữu những đặc điểm nổi trội như khả năng sinh trưởng, phát triển mạnh, đảm bảo an toàn sinh họcvàlên men sữa chua có chất lượng tốt, đặc biệt chủng vi khuẩn có khả năng sinh hàm lượng exopolyscharide rất cao (1.381,7 mg/kg). Sữa chua đậu tương bước đầu nhận được sự ưa thích của người tiêu dùng.

Nghiên cứu này nhằm phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến sự hài lòng trong công việc của người lao động tại Trung tâm thương mại Dabaco Bắc Ninh. Cronbach’s alpha, EFA, phân tích hồi quy bội được sử dụng phân tích số liệu thông qua điều tra 307 lao động. Kết quả đã chỉ ra rằng có 1 yếu tố không ảnh hưởng đến sự hài lòng trong công việc của người lao động. Trong khi đó có 6 yếu tố ảnh hưởng đến sự hài lòng trong công việc của người lao động tại Trung tâm thương mại Dabaco Bắc Ninh theo thứ tự giảm dần như sau: đặc điểm công việc, môi trường làm việc, thu nhập, mối quan hệ với cấp trên, niềm tin vào tổ chức, mối quan hệ với đồng nghiệp. Trên cơ sở đó nghiên cứu đề xuất một số giải pháp nhằm tăng sự hài lòng của người lao động trong công việc bao gồm: tạo sự hứng thú trong công việc; cải thiện môi trường làm việc; thực hiện chế độ lương thưởng công bằng, trợ cấp hợp lí; tạo mối quan hệ tốt đẹp với đồng nghiệp và cấp trên; tăng cường niềm tin của người lao động vào tổ chức.

Mục đích của nghiên cứu là phân tích các yếu tố ảnh hưởng tới năng lực lãnh đạo của giám đốc doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn thành phố Hà Nội. Nghiêncứu tiến hành điều tra 225 giám đốc doanh nghiệp nhỏ và vừa cùng 225 cấp dưới của họdựa trên cơ sở số biến trong mô hình áp dụng, tỷ lệ biến/quan sát và cơ cấu doanh nghiệp nhỏ và vừatheo ngành. Phươngpháp phân tích nhân tố khám phá và phân tích hồi quy nhóm đượcsử dụng để nhận diện các yếu tố ảnh hưởng. Mức độ ảnh hưởng của từng yếu tố được đánh giá bằng thang đo Likert 5 mức độ. Kết quả nghiên cứu cho thấy các yếu tố thuộc bản thân giám đốc doanh nghiệp, đặc điểm của cấp dưới, đặc điểm của doanh nghiệp và đặc điểm môi trường vĩ mô ảnh hưởng cùng chiều tới năng lực lãnh đạo của giám đốc doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn thành phố Hà Nội.

Kỹ năng mềm được cho là kỹ năng quyết định tới thành công của con người. Việc giảng dạy kỹ năng mềm trong trường đại học giúp sinh viên nâng cao kỹ năng cần thiết cho cuộc sống và công việc. Nghiên cứu này với mục tiêu đánh giá thực trạng chất lượng đào tạo kỹ năng mềm tại Học viện Nông nghiệp Việt Nam, từ đó đưa ra giải pháp nâng cao chất lượng đào kỹ năng mềm. Nghiên cứu sử dụng số liệu điều tra từ 493 sinh viên, 23 giảng viên và 32 nhà tuyển dụng, phương pháp thống kê mô tả là phương pháp phân tích chính để phân tích thực trạng và các yếu tố ảnh hưởng đến nâng cao chất lượng đào tạo kỹ năng mềm. Nghiên cứu cho thấy Học viện Nông nghiệp Việt Nam đào tạo kỹ năng mềm từ năm 2016 với 10 kỹ năng theo chuẩn đầu ra. Sau 6 năm đã đào tạo được hơn 61 nghìn lượt sinh viên. Qua đánh giá của nhà tuyển dụng, giáo viên, sinh viên thì 70% số người được hỏi đều đánh giá tốt và rất tốt về chất lượng đào tạo kỹ năng mềm. Tuy nhiên để nâng cao hơn nữa chất lượng đào tạo kỹ năng mềm tại Học viện cần tập trung vào các giải pháp về chương trình, tổ chức đào tạo, đánh giá, cơ sở vật chất, giáo viên giảng dạy, phương pháp giảng dạy, chính sách về tài chính, từ đó có thể nâng cao chất lượng đào tạo.

Trong bối cảnh toàn cầu hóa, ngành nông nghiệp Việt Nam đangphải chuyển đổi nhằmnâng cao năng lực cạnh tranhtrên thị trường toàn cầu. Một trong những giảipháptiềm năng là thúc đẩyhình thành và phát triểncụm liên kết ngành nông nghiệp. Nghiên cứu này nhằm phân tích các điều kiện tiền đề hình thành và phát triển cụm liên kết ngànhhàng tômở vùng Đồng bằng sông Cửu Long. Số liệu được thu thập từ báo cáo ngành hàng tôm kết hợp với điều tra 5 nhóm tác nhân với 180quan sát thuộc 3tỉnh trong vùng năm 2021. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng vùng Đồng bằng sông Cửu Long có điều kiện thuận lợi về tự nhiên - xã hội, mức độ tập trung, chuyên môn hóa để phát triển cụm liên kết ngànhtôm.Tuy nhiên, các điều kiện về thể chế vận hành, vai trò dẫn dắt của doanh nghiệp đầu tàu và tính liên kết hợp tác trong sản xuất, kinh doanh là những rào cản chính cản trở sự phát triển của cụm liênkết ngành. Do vậy, chính sách phát triển cụm liên kết ngành hàng tôm cần ưu tiên vào tái tổ chức không gian vùng, định hướng lại tổ chức sản xuất, tăng cường đổi mới sáng tạo và tăng cường hỗ trợ các tác nhân đẩy mạnh liên kết trong sản xuất, chế biến và thương mại sản phẩm tôm.

Mục tiêu của nghiên cứu này là xác định được tỷ lệ nhiễmvirrus Circo trênđàn chó nuôi tại khu vực Hà Nội. Tổng số 180 mẫu swab từ chó khoẻ mạnh và chó mắc bệnh trên hệtiêu hoá, hệ hô hấp và hệ tiết niệu - sinh dụcđã được thu thập tại các phòng khám thú y trên địa bàn thành phố Hà Nộiđể xác định tỷ lệ nhiễm của virus Circo bằng phương pháp PCR.Kết quả cho thấy 2/90(2,2%)mẫu chó khoẻmạnh phát hiện sự cómặt của virus,tập trung ở nhóm chó từ 3 tháng đến 1 năm tuổi và trên 1 năm tuổi.Ở nhóm chó ốm, virus cũng được phát hiện trong mẫu bệnh phẩm chiếm tỷ lệ 8,9%(8/90), trong đó, chó mắcbệnh đường tiêu hoácótỷ lệ nhiễmcao nhất là 16,7% (5/30), tiếp đếnlà nhómchó mắcbệnhtrên đườnghô hấplà 6,7% (2/30). Nhóm chómắc bệnh tiếtniệu - sinh dục cũngphát hiện với 1 mẫu dương tính với tỷ lệ là 3,3%.