Tập 18 Số 6 (2020)

Thí nghiệm được tiến hành trong vụ hè 2019 tại Khoa Nông học, Học viện Nông nghiệp Việt Nam,nhằmđánh giáảnh hưởng của axit salicylic (0mM, 0,25mM và 0,50mM SA) đến khả năng nảy mầm, sinh lý và năng suất của hai giống đậu xanh (ĐXVN5 và ĐXVN7) dưới điều kiện mặn (50mM NaCl). Thí nghiệm 1: Hạt giống được ngâm trong các nồng độ dung dịch SA. Sau đó, hạt được gieo vào các đĩa petri có phủ giấy thấm và xử lý mặn trong 7 ngày. Thí nghiệm 2: Mặn được xử lý khi cây có 3 látrong 7 ngày. Sau đó, phun SA qua lávới các nồng độ khác nhau. Kết quả cho thấy: xử lý SA không ảnh hưởng đến tỉ lệ nảy mầm, nhưng tăng nồng độ SA đã làm tăng chiều dài thân mầm và rễ mầm, khối lượng mầm, cũng như tăng chiều cao cây, diện tích lá, hàm lượng nước tương đối trong lá, chỉ số SPAD, khả năng tích lũy chất khô, các yếu tố cấu thành năng suất và năng suất cáthể của hai giống đậu xanh trong điều kiện mặn. Trong khi đó, độ rò rỉ ion và hàm lượng proline lại giảm theo nồng độ SA. Ở nồng độ SA 0,50mM, cả 2 giống đậu xanh có khả năng sinh trưởng và phục hồi tốt hơn trong điều kiện mặn. Năng suất cáthể của giống ĐXVN5 tăng 110,23% và giống ĐXVN7 tăng 118,77% so với công thức không xử lý SA.

Nghiên cứu này nhằm xác định mức che sáng phù hợp cho sinh trưởng, năng suất và chất lượng dược liệu của cây rau đắng đất. Thí nghiệm gồm 4 công thức với các mức che sáng khác nhau: (1) không che sáng (100% ánh sáng); (2) che 25% ánh sáng; (3) Che 50% ánh sáng; (4) che 75% ánh sáng trong điều kiện vụ Xuân và vụ Hè tại Gia Lâm, Hà Nội. Khi che sáng ở vụ Hè (cường độ ánh sáng mạnh), giảm 25% ánh sáng trực tiếp đã giúp cây sinh trưởng mạnh nhất, cho năng suất dược liệu cao nhất (đạt 2,52 tấn khô/ha), năng suất hoạt chất của cây rau đắng đất cao nhất, đạt 73,08 kg/ha saponin; 3,36 kg/ha vitamin C và 766,84 kg/ha chất chiết. Ngược lại, che sáng cho cây rau đắng đất vào vụ Xuân là không hiệu quả. Thời gian đầu sinh trưởng trong điều kiện cường độ ánh sáng thấp, che sáng đã làm giảm khả năng sinh trưởng, phát triển của cây. Trong điều kiện không che sáng ở vụ Xuân, cây sinh trưởng, phát triển tốt nhất. Năng suất dược liệu đạt 2,76 tấn khô/ha, năng suất hoạt chất cao nhất (đạt 71,76 kg saponin/ha; 3,63 kg vitamin C/ha và 754,86 kg chất chiết/ha).

GL1-2 là giống dưa chuột lai F1do Viện Nghiên cứu Rau quả chọn tạo và được Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn công nhận giống sản xuất thử năm 2014. Giống có ưu điểm là sinh trưởng khỏe, ra hoa đậu quả tốt, năng suất đạt 50 - 60 tấn/ha cả trong vụ đông và vụ Xuân Hè ở vùng Đồng bằng và Trung du Bắc bộ, chất lượng quả tốt, ít nhiễm bệnh sương mai và phấn trắng. Để xây dựng quy trình sản xuất, nâng cao năng suất và chất lượng hạt giống lai F1GL1-2, cần tiến hành nghiên cứu xác định tỷ lệ cây bố/cây mẹ, thời điểm thụ phấn bổ khuyết và tuổi quả giống. Ba thí nghiệm được bố trí theo khối ngẫu nhiên hoàn chỉnh, ba lần nhắc lại với 7 công thức thí nghiệm về tỷ lệ cây bố và cây mẹ, 5 công thức thí nghiệm về thời điểm thụ phấn và 5 công thức thí nghiệm về tuổi quả giống. Nghiên cứu được thực hiện trong vụ Xuân Hè năm 2017 tại hai tỉnh Thái Nguyên và Hà Nội. Kết quả nghiên cứu cho thấy tỷ lệ cây bố/cây mẹ thích hợp là 1/4, thời điểm thụ phấn là8-9 giờ sáng và tuổi quả giống 30-35 ngày cho năng suất và chất lượng hạt lai vượt trội.

Nghiên cứu này nhằm đánh giásự tác động của một số chế phẩm kích thích sinh trưởng phổ biến đến khả năng giâm cành, sinh trưởng và phát triển của cây Nhài Nhật (Brunfelsia hopeanaBenth.). Thí nghiệm 1 so sánh ảnh hưởng của 4 chế phẩm (Atonik 1.8SL 5 ml/l, N3M 20 g/l, NAA 500ppm và TA350 - 350ppm NAA và 50ppm GA3) vàđối chứng đối với hom thân trưởng thành vàhom ngọn giâm cát ẩm. Thí nghiệm 2 đánh giáảnh hưởng của việc tưới định kỳ 200ml dung dịch (của 3 loại chếphẩm Atonik, N3M và TA350) ở nồng độ thấp (20ppm) đến sinh trưởng và phát triển của cây con trồng chậu. Kết quả cho thấy, việc sử dụng các chếphẩm Atonik, NAA và TA350 làm tăng đáng kểtỷ lệra rễ trên hom ngọn so với đối chứng vàchếphẩm N3M. Ngược lại, không cóhiệu quả khi sử dụng các chếphẩm trên hom thân. Bên cạnh đó, tưới dung dịch chếphẩm cho cây con làm tăng rõ rệt chiều cao cây, đường kính tán, khối lượng rễ, số lộc, chiều dài cành lộc và số hoa so với đối chứng. Tuy vậy, ảnh hưởng của các chếphẩm đến khả năng sinh trưởng và phát triển của cây làtương đương. Kết quả của nghiên cứu này đãcung cấp dẫn liệu quan trọng cho việc hoàn thiện quy trình chăm sóc cây Nhài Nhật.

Nghiên cứu được thực hiện trên gà Tiên Yên thuần, nuôi tại khoa Chăn nuôi, Học viện Nông nghiệp Việt Nam,và huyện Tiên Yên, tỉnh Quảng Ninh, nhằm đánh giá đặc điểm ngoại hình, khả năng sinh trưởng, năng suất và chất lượng thịt. Đặc điểm ngoại hình được đánh giá trên 114 cá thể. Năng suất sinh trưởng được đánh giá dựa trên 55 cá thể và năng suất thân thịt được đánh giá trên 6 cá thể mỗi đợt. Kết quả cho thấy, lúc 1 ngày tuổi, gà trống và mái có màu vàng sọc đen (90%) và vàng sáng (10%); lúc 38 tuần tuổi, gà trống có màu đen ánh đồng (71,8%) và nâu ánh đồng (28,2%), trong khi gà mái có vàng sáng (80%) và nâu sẫm (20%). Gà có chùm lông cằm chiếm tỉ lệ đến 90% hoặc chùm lông đầu khoảng 10%. Tỉ lệ nuôi sống cao (94,6%) và khối lượng cơ thể gà trống lớn hơn gà mái từ tuần thứ 3 (P <0,05). Khối lượng cơ thể gà trống và mái ở 16 tuần tuổi lần lượt là 1.685 và 1.372 g/con. Hiệu quả chuyển hóa thức ăn là 3,8kg TA/kg tăng khối lượng trong giai đoạn 0-16 tuần tuổi. Tỉ lệ thân thịt đạt 61-64%, tỉ lệ thịt lườn 13,2-17,2%, thịt đùi 19,6-23,1%. Tỉ lệ mất nước bảo quản, chế biến thịt lườn và đùi lần lượt là 2,6-3,2%; 22,6-24,9% và chất lượng thịt đạt tiêu chuẩn.

Interleukin-2 (IL-2) là một cytokine đa chức năng, đóng vai trò điều hòa sự nhân lên, biệt hóa và điều hòa miễn dịch của nhiều loại tế bào và vật chủ. Trong nghiên cứu này, chúng tôi sẽ dòng hóa gene mã hóa cho IL-2 của gà, biểu hiện protein tái tổ hợp IL-2 của gà và đánh giá hoạt tính sinh học của protein tái tổ hợp IL-2 trên tế bào dòng đại thực bào. Gen mã hóa cho protein IL-2 của gà (mã số AF000631 trên Ngân hàng gen quốc tế) được tái tổ hợp cùng tín hiệu Trx-Tag thioredoxin với trình tự nhận biết của hai enzyme hạn chế EcoRIở đầu 5' và HindIIIở đầu 3', được đưa vào véc tơ tách dòng pCR2.1-TA. Sau đó toàn bộ đoạn DNA được chuyển vào vị trí EcoRI- HindIIIcủa véc tơ biểu hiện pET32a(+) để tiến hành biểu hiện protein tái tổ hợp của gen IL-2 trong vi khuẩn E. coliBL21. Kết quả cho thấy đã biểu hiện thành công protein tái tổ hợp IL-2 của gà trên hệ thống E. coli. Protein IL-2 của gà tái tổ hợp không sản sinh độc tố tế bào, có khả năng kích thích sự nhân lên và sinh trưởng của tế bào dòng đại thực bào của gà. Protein IL-2 tái tổ hợp của gà kích thích tế bào dòng đại thực bảo sản sinh IFNγ, IL-1β và IL-6 mRNA. Kết quả nghiên cứu cho thấy protein IL-2 tái tổ hợp của gà có hoạt tính sinh học tự nhiên, được nhận diện bởi kháng thể kháng IL-2.

Mục đích của nghiên cứu này là đánh giátác động của nhiệt độ và thời gian nẩy mầm đến sự thay đổi hàm lượng axit gamma-aminobutyric (GABA), axit phytic (PA) và một số thành phần hóa học khác (protein, lipid và khoáng tổng số) của đậu nành. Hạt đậu nành Việt Nam giống DT2010 được nẩy mầm ở nhiệt độ 26, 28 và 30Ctrong thời gian 24, 36 và 48 giờ. Hàm lượng GABA được xác định phân tích bằng phương pháp sắc ký lỏng hiệu năng cao (HPLC). Hàm lượng axit phytic được xác định bằng phương pháp so màu. Hàm lượng protein, lipid và khoáng tổng số được xác địnhbằng phương pháp Kjeldahl, chiết với dung môi n-hexan và lò nung, tương ứng. So với hạt chưa nẩy mẩm, hàm lượng GABA tăng 2,20 lần trong hạt nẩy mầm ở 30C/36 giờ, trong khi đó protein tăng khoảng 1,15 lần trong hạt nẩy mầm 28C/48 giờ. Ngược lại, so với hạt chưa nẩy mầm hàm lượng axit phytic giảm 25,30% trong hạt nẩy mầm ở 28C/48 giờ; hàm lượng lipid và khoáng tổng số giảm tương ứng 39,52% và 62,85% trong các hạt nẩy mầm ở 30C/48 giờ. Kết quả từ nghiên cứu này có thể ứng dụng để sản xuất các sản phẩm thực phẩm truyền thống từ đậu nành giàu chất dinh dưỡng có lợi cho sức khỏe con người.

Hạn hán và phương thức tưới truyền thống đã khiến cho người trồng cà phê Tây Nguyên phải đối mặt với tình trạng thiếu nước tưới thường xuyên và với mức độ ngày càng trầm trọng hơn. Ứng dụng công nghệ tưới tiết kiệm nước trong sản xuất cà phê trở thành nhu cầu cấp bách hơn bao giờ hết. Mục tiêu của nghiên cứu này là khái quát các loại công nghệ tưới cà phê đang được sử dụng; đánh giá hiệu quả kinh tế sản xuất cà phê có sử dụng công nghệ tưới tiết kiệm và chỉ ra các yếu tố cản trở việc ứng dụng công nghệ tưới tiết kiệm cho cà phê trên địa bàn huyện Cư M’gar. Số liệu thu thập từ 33 hộ sản xuất cà phê đang ứng dụng công nghệ tưới tiết kiệm (điều tra tổng thể) và 30 hộ sản xuất cà phê sử dụng công nghệ tưới truyền thống (chọn mẫu ngẫu nhiên) tại địa bàn nghiên cứu cho thấy các công nghệ tưới tiết kiệm đã mang lại tính ưu việt về hiệu quả kinh tế so với công nghệ tưới truyền thống. Mặc dù vậy, tỷ lệ hộ ứng dụng công nghệ tưới tiết kiệm ở huyện còn rất thấp mà nguyên nhân chủ yếu là do thiếu vốn đầu tư, nhận thức của người sản xuất hạn chế và công tác chuyển giao chưa hiệu quả.