Tập 18 Số 2 (2020)

Nghiên cứu được tiến hành ở 3 tỉnh ĐBSH (Hà Nội, Hà Nam và Hưng Yên)trong vụ thu đông năm 2017 nhằm đánh giá khả năng sinh trưởng, phát triển và năng suất, chất lượng của các tổ hợp lai dưa chuột có triển vọng: THL2; THL6 và THL9. Thí nghiệm đồng ruộng được bố trí theo khối ngẫu nhiên hoàn chỉnh với 3 lần nhắc lại, sử dụng giống đối chứng là GL1-2. Kết quả nghiên cứu cho thấy các tổ hợp lai dưa chuột có thời gian sinh trưởng tương đương đối chứng với tổng thời gian sinh trưởng từ 85-88 ngày, sinh trưởng tốt, ra hoa cái sớm (30-32 ngày sau trồng), cho thu hoạch sớm (35-38 ngày sau trồng) và thời gian thu hoạch dài. Mặc dù không có sự sai khác có ý nghĩa giữa các tổ hợp lai và giống đối chứng, nhưng do THL9 có số quả nhiều hơn và khối lượng quả lớn hơn nên cho năng suất cá thể cao nhất. Mặt khác, THL9 không bị nhiễm phấn trắng và sương mai, nhiễm virus rấtnhẹ nên cho năng suất thực thu cao nhất, đạt 48 tấn/ha cả 3 điểm nghiên cứu. Bước đầu xác định được tổ hợp lai THL9 có khả năng thích ứng với điều kiện sinh thái vùng ĐBSH.

Nghiên cứu này được thực hiện nhằm đánh giá tính chất và dinh dưỡng đất tại tỉnh Khăm Muộn(CHDCND Lào)làm cơ sở để đưa ra các biện pháp cải tạo và đề xuất hướng sử dụng đất vào mục đích trồng trọt. Các phương pháp sử dụng trong nghiên cứu này là biện pháp chọn địa điểm, phân tích chất lượng đất. Kết quả thu được cho thấy đất có thành phần cơ giới nhẹ, đất rất chua, không bị nhiễm mặn, hàm lượng chất hữu cơ tương đối cao(OM: 2,6%), hàm lượng N tổng số cao (N: 0,4%), lân tổng số cao (P: 0,1%),lân dễ tiêuPDT(5,9mg/100g đất) trung bình khá cao, lượng lưu huỳnh tổng số và lưu huỳnh dễ tiêu ở mức cao.Tuy nhiên,hàm lượng kali tổng số, kali dễ tiêu, canxi và magie trao đổi, vi lượng thấp, vi sinh vật trong đất kém phát triển, mật số tuyến trùng cao. Để nâng cao chất lượng đất cần bón vôi cải tạo pH đất, tăng cường sử dụng phân hữu cơ và che phủ đất hạn chế xói mòn. Dựa trên kết quả phân tích, chúng tôi tạm thời đề xuất nên trồng cỏ và cây làm thức ăn chăn nuôi hoặc các loại cây rau màu, cây lấy củ, một số loại cây ăn trái: xoài, thanh long, dứa…trên loại đất này.

Nghiên cứu được thực hiện để xác định đặc điểm bệnh lý và ứng dụng phương pháp PCR để chẩn đoán bệnh gan thận mủ do Edwardsiella ictalurigây ra trên cá nheo Mỹ (Ictalurus punctatus) nuôi ở các tỉnh phía bắc Việt Nam. Để thực hiện nghiên cứu này, chúng tôi đã tiến hành thu thập và phân tích mẫu cá nheo Mỹ bệnh, xác định các triệu chứng, các đặc điểm bệnh lý đại thể và vi thể thông qua phương pháp quan sát lâm sàng và phương pháp mô bệnh học và ứng dụng PCR trong chẩn đoán khẳng định mầm bệnh. Kết quả nghiên cứu cho thấy cá bệnh có triệu chứng bơi lờ đờ, mang nhiều nhớt, xuất huyết nắp mang, các gốc vây và hậu môn. Các đặc điểm bệnh lý đại thể của cá bị bệnh gồm gan, thận có các đốm mủ màu trắng, thành ruột và biểu mô xuất huyết nặng. Kết quả giám định bằng PCR cho thấy cá bị bệnh do nhiễm E. ictaruli. Kết quả nghiên cứu mô bệnh học chỉ ra rằng mô mang, gan, thận và ruột bị tổn thương nghiêm trọng nhất. Mang cá tăng sinh và xuất huyết, trong khi gan và thận cá bị hoại tử, cấu trúc lỏng lẻo, giảm số lượng tế bàovà xuất huyết.

Nghiên cứu được thực hiện nhằm phát hiện sự có mặt của Porcine Cytomegalovirus (PCMV) trên các trại lợn phía bắc Việt Nam. Tổng số 122 mẫu bệnh phẩm của lợn có các dấu hiệu bệnh lý đường hô hấp đã được tiến hành sàng lọc bằng kỹ thuật PCR và xác định được 59 mẫu dương tính với PCMV, chiếm tỉ lệ 48,36%. Kết quả phân tích trình tự nucleotide và axit amin gen DPOL của 3 chủng PCMV thu thập tại Thái Bình và Hà Nội cho thấy tương đồng về trình tự nucleotide và axit amin giữa các chủng này lần lượt đạt từ 99,22-100% và 99,17-100%. Kết quả phân tích cây phát sinh loài cho thấy các chủng PCMV nghiên cứu nằm trong 2 nhánh phát sinh khác nhau, chủng PCMV1.HN.2018 và PCMV3.HN.2019 nằm cùng nhánh phát sinh với chủng Hn0601 được phân lập ở Trung Quốc (mã số ngân hàng gen HQ686081), chủng 489 của Đức (AF268042), chủng OF-1 của Nhật Bản (AF268041) và chủng 55b của Tây Ban Nha (AF268040). Trong khi đó, chủng PCMV2.TB.2019 nằm cùng nhánh phát sinh với chủng FJ01 của Trung Quốc (MG696113). Như vậy, PCMV đã lưu hành trong đàn lợn nuôi ở các tỉnh phía bắc Việt Nam và có cùng nguồn gốc với các chủng PCMV từ Trung Quốc.

Mục tiêu của nghiên cứu là đánh giá phát thải của khí nhà kính (KNK) trên ruộng lúa. Nghiên cứu tiến hành trên 3 loại đất và 2 loại sử dụng đất: 2 lúa, 2 lúa - 1 màu trong năm 2018. Mẫu khí được lấy 4 lần lặp cho 1 điểm, ở 8 giai đoạn sinh trưởng trong 2 vụ lúa với tổng số 1024 mẫu bằng phương pháp buồng kín và được phân tích bằng máy sắc ký khí. Kết quả nghiên cứu cho thấy phát thải CH4 ở vụ xuân tăng từ khi lúa bén rễ hồi xanh tới đẻ nhánh. Sau đó, thay đổi phụ thuộc vào chế độ nước trong ruộng. Với đất phèn, phát thải kéo dài hơn và cao hơn. Trong vụ mùa, phát thải tăng ngay sau khi cấy, đạt tối đa trong giai đoạn đẻ nhánh -làm đòng (28mg CH4/m2/giờ), sau đó giảm dần. Phát thải N2O trong vụ xuân biến động mạnh theo giai đoạn sinh trưởng và chế độ bón đạm và cao nhất vào thời kỳ trỗ (0,4mg N2O/m2/giờ). Tổng phát thải KNK tăng dần là: đất phù sa 2 lúa, đất mặn, đất phù sa 2 lúa - màu đến đất phèn. Cường độ phát thải trong vụ xuân là đất mặn < đất phù sa 2 lúa < đất phù sa 2 lúa 1 màu < đất phèn, vụ mùa là: đất phù sa 2 lúa < đất mặn < đất phèn < đất phù sa 2 lúa - màu.

Mục đích của nghiên cứu này là đánh giá mối liên quan giữa phẩm giống, chu kỳ sữa, giai đoạn tiết sữa và kiểu hình protein beta casein (β-CN) sữa và thành phần hóa học sữa (protein, chất béo và chất khô không béo). Tổng số 81 mẫu sữa được thu từ 81 con bò sữa giống Holstein Friesian (HF), bò lai ¾ Holstein Firesian (¾HF) và ⅞ Holstein Friesian (⅞HF) và thông tin chi tiết về chu kỳ và giai đoạn tiết sữa được thu thập từ các hộ chăn nuôi. Biến thể protein β-CN trong sữa (protein β-CN A1, A2, I) được phân tích bằng sắc ký lỏng khối phổ độ phân giải cao (UHPLC-HRMS). Protein, chất béo và chất khô tổng số được phân tích bằng phương pháp Kjedahl, Gerber và sấy đến khối lượng không đổi, tương ứng. Kết quả nghiên cứu cho thấy phẩm giống và giai đoạn tiết sữa ảnh hưởng có ý nghĩa đến hàm lượng protein và chất béo nhưng không tác động đến hàm lượng chất khô không béo. Chu kỳ tiết sữa và kiểu hình protein β-CN không có mối liên quan chặt chẽ với các thành phần hóa học của sữa.

Cây Húng quếlà một loại rau gia vị và dược liệu được trồng phổ biến ở Việt Nam, các hợp chất tạo mùi vị của cây này như phenolics và flavonoid được quan tâm. Nghiên cứu so sánh việc tăng trưởng củacây Húng quế in vitrodưới ánh sáng xanh lơ gồm LED 440, 450 hoặc 460nmvới đènhuỳnh quang đểtìm hiểu sự thay đổi hình thái, sinh khối cây, trao đổi khí trong quang hợp, hàm lượng sắc tố, đường, tinh bột và tích lũy flavonoid ở lá sau 4 tuần. Kết quả, các cây tăng trưởng dưới đènhuỳnh quang hoặc LED 450nmcó lóng thân ngắn, nhưng số lá và tổng diện tích lá cao hơn so với cây tăng trưởng dưới LED 440 hay 460nm;sinh khối khô tích lũy ở rễ của tất cả cáccây dưới LEDxanh đều giảm so với đối chứng.Ánh sáng LED 440 hay 460nmthúc đẩy gia tăng sinh khối khô của thân, trong khi ánh sáng xanh 450nmlại giúp tích lũysinh khối trong lá. Cường độ quang hợp của lá, hàm lượng chlorophyll a, đường, tinh bột và hàm lượng hợp chất phenol trong lá cáccây dưới ánh sáng xanh lơ (440, 450 và 460nm) đều giảm so với đối chứng. Tuy nhiên, ánh sáng 450nmgiúp duy trì tỷ lệ chlorophyll a/b, carotenoid và flavonoid trong lá khá cao tương đương so với đối chứng.

Nghiên cứu được thực hiện nhằm đánh giá tác động của việc tham gia hợp tác xã (HTX) đến hiệu quả sản xuất lúa của nông hộtại huyện Cờ Đỏ, thành phố Cần Thơ. Sốliệu sử dụng cho nghiên cứu được thu thập từ 106 hộ sản xuất lúa,gồm 40 hộđang tham gia HTX và 66 hộsản xuất tự do. Phương pháp ghép điểm xu hướng (PSM) được áp dụng để đánh giá tác động của việc tham gia HTX đến hiệu quả sản xuất lúa của nông hộ. Kết quả phân tích cho thấy việc tham gia HTX ít có tác động đến giảm chi phí sản xuất và tăng năng suất lúa cho nông hộ. Tuy nhiên,nông dân tham gia HTX đạt được giá bán lúa và lợi nhuận cao hơn so với khi không tham gia.

Nghiên cứu này nhằm mục tiêu đánh giá sự phát triển của HTTL phục vụ sản xuất nông nghiệp trên địa bàn huyện Mỹ Lộc, tỉnh Nam Định. Dữ liệu được thu thập thông qua phỏng vấn hộ dân và cán bộ quản lý thủy nông tại huyện. Phương pháp thống kê mô tả, so sánh, phân tích SWOT được sử dụng. Kết quả nghiên cứu cho thấy sản lượng và năng suất cây trồng được gia tăng, tỷ lệ đáp ứng nhu cầu sản xuất nông nghiệp của HTTL chưa cao, năng lực cán bộ còn hạn chế.Do vậy,các giải pháp chính cần thực hiện trong thời gian tới để phù hợp với tinh thần của Luật Thủy lợi là tập trung bảo dưỡng công trình thủy lợi đầu mối; tăng cường năng lực cán bộ nhân viên; xác định giá sản phẩm dịch vụ thủy lợi theo theo cơ chế thị trường.

Mục đích của nghiên cứu là xác định các yếu tố ảnh hưởng tới ý định mua thực phẩm hữu cơ (TPHC) của người tiêu dùng ở quận Long Biên, Hà Nội. Nghiên cứu sử dụng các yếu tố (chuẩn mực chủ quan, nhận thức kiểm soát hành vi) trong mô hình lý thuyết về hành vi có kế hoạch (TPB) cùng việc kết hợp một số yếu tố được chỉ ra từ các nghiên cứu liên quan trước đó để lường sự phù hợp của nó. Qua điều tra ngẫu nhiên 296 người tiêu dùng trên địa bàn, dữ liệu thu thập được phân tích bằng Mô hình cấu trúc (SEM). Kết quả nghiên cứu cho thấy có 4 nhóm yếu tố ảnh hưởng đến ý định tiêu thụ TPHC của người dân trong khu vực, bao gồm nhận thức của người tiêu dùng về TPHC, sự quan tâm về sức khỏe, chuẩn mực chủ quan và sự cảm nhận về giá cả TPHC. Đặc biệt, nhận thức về giá cả có tác động ngược chiều và các yếu tố còn lại có tác động thuận chiều đến ý định mua TPHC của người tiêu dùng tại địa bàn nghiên cứu. Nghiên cứu đã hỗ trợ việc đưa các yếu tố mới vào TPB trong việc xác định ý định của người tiêu dùng (NTD) để mua TPHC.