Tập 17 Số 7 (2019)

Nghiên cứu này được tiến hành nhằm đánh giá ảnh hưởng của mật độ trồng và mức phân bón đến sinh trưởng và năng suất củ của giống khoai tây KT4 trồng tại Thanh Trì, Hà Nội. Thí nghiệm được tiến hành ngoài đồng rộng và bố trí theo kiểu split -plot với 3 lần nhắc lại. Nhân tố ô chính là mật độ trồng ở 3 mức: 4 củ/m2 (M1), 5 củ/m2(M2) và 6 củ/m2 (M3). Nhân tố ô phụ là mức phân bón (kg/ha) với 3 mức: 120 N: 120 P2O5: 120 K2O (P1); 150 N: 150 P2O5: 150 K2O (P2) và 180 N: 180 P2O5: 180 K2O (P3). Kết quả thí nghiệm cho thấy khi tăng đồng thời mật độ trồng từ M1 lên M2 và tăng mức phân bón từ P1 lên P2 đã làm tăng chiều cao cây, chỉ số diện tích lá, khối lượng chất khô, các yếu tố cấu thành năng suất và năng suất củ khoai tây. Tuy nhiên,khi cùng tăng mật độ trồng từ M2 lên M3 và tăng mức phân bón từ P2 lên P3, các chỉ tiêu trên có tăng lên nhưng không có sự khác nhau ở mức ý nghĩa 5%. Năng suất thực thu cao nhất (26,21-27,44 tấn/ha) đạt được ở mật độ trồng M2 và M3 kết hợp với mức bón phân P2 và P3.

Nghiên cứu này được thực hiện nhằm cung cấp thông tin về một số chỉ tiêu lâm sàng, phi lâm sàng và biến đổi bệnh lý của gà được gây nhiễm virus gây bệnh thiếu máu truyền nhiễm (CIAV). Bằng phương pháp tiêm huyễn dịch virus với liều 104TCID50/mL, đã nhiễm thành công CIAV cho gà 1 tuần tuổi. Hiện tượng virus huyết bắt đầu xuất hiện tại thời điểm 3 tuần sau gây nhiễm (20,0%) sau đó tăng dần và đạt 100% từ tuần thứ 6. Trong điều kiện thực nghiệm, gà nhiễm CIAV không có triệu chứng điển hình của bệnh thiếu máu truyền nhiễm như ngoài tự nhiên. Nhóm gà nhiễm CIAV có xu hướng tăng khối lượng chậm hơn, có khối lượng thấp hơn rõ rệt so với nhóm đối chứng bắt đầu từ tuần thứ 5 sau nhiễm virus. Tỷ khối huyết cầu trung bình của nhóm dương tính CIAV lúc 8 tuần sau gây nhiễm nhỏ hơn 27% và thấp hơn rõ rệt so với nhóm đối chứng. Nhóm gà nhiễm CIAV có bệnh tích của bệnh thiếu máu truyền nhiễm, điển hình là: tủy xương nhạt màu (77,8%), teo tuyến ức (33,3%), teo túi Fabricius (55,6%). Kết quả thu được từ nghiên cứu này sẽ là cơ sở khoa học giúp chẩn đoán phân biệt bệnh thiếu máu truyền nhiễm ở đàn gà nuôi tại Việt Nam.

Nghiên cứu đánh giá hiện trạng khai thác nguồn lợi cá măng(Elopichthys bambusaRichardson, 1844) tại một số tỉnh phía Bắc Việt Nam được thực hiện từ tháng 1/2019 đến tháng 6/2019 tại các tỉnh phía Bắc và Bắc Trung Bộ gồm Nghệ An, Hải Dương, Hòa Bình, Sơn La, Yên Bái và Tuyên Quang. Các số liệu về ngư cụ, mùa vụ và thủy vực nơi khai thác, kích cỡ cá măngkhai thác, sản lượng cá măngkhai thác, tỉ lệ cá măng/tổng sản lượng cá khai thác được thu thập thông qua phỏng vấn 120 ngư dân khai thác thủy sản trên sông và hồ chứa theo bảng câu hỏi đã chuẩn bị sẵn. Kết quảchỉ ra rằng có 5 loại ngưcụ chính được sử dụng để khai thác thủy sản tự nhiên tại các tỉnh phía Bắc và Bắc Trung Bộ, trong đó lưới rê 3 lớp và vó đèn có tỷ lệ khai thác được cá măngnhiều nhất, tương ứng là 62,69% và 34,29%,so với các ngư cụ khác. Mùa vụ khai thác cá măngtập trung cao nhất từtháng 5 đến tháng 9tại các tỉnh điều tra với kích cỡ cá khai thác được dao động từ 100-5.000 g/con tùy thuộc vào loại ngư cụ sử dụng và địa điểm khai thác. Cá Măng được khai thác chủ yếu ởhailoại thủy vực chính là sông và hồ chứa với sản lượng khai thác biến động trung bình từ 8-20 kg/hộ/năm. Nguồn lợi cá măngngoài tự nhiên hiện nay đã bị suy giảm nhiều do việc xây dựng các đập thủy điện và việc sử dụng các loại lưới mắt nhỏ để khai thác. Hiện nay,việc khai thác cá măngngoài tự nhiên không mang lại lợi nhuận lớn cho người khai thác tại các vùng điều tra.

Nghiên cứu nhằm đánh giá kiến thức, thái độ và mức độ áp dụng các biện pháp an toàn trong sử dụng thuốc bảo vệ thực vật của người dân trong sản xuất chè. Số liệu được thu thập thông qua phỏng vấn bằng bảng hỏi có cấu trúc đối với 60 hộ dân trồng chè ở xã Bình Thuận, huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên. Kết quả nghiên cứu cho thấyngườidân còn hạn chế về kiến thức nhận biết nhóm độc dựa vào thông tin trên bao bì thuốc bảo vệ thực vật (BVTV)và cách xử lý bao bì thuốc BVTV sau khi sử dụng. Người dân có thái độ quan tâm ở mức cao về tác hại của thuốc BVTV với sức khỏe con người, tuy nhiên chỉ với mức trung bình về tác hại đối với môi trường, đặc biệt là đối với thiên địch có lợi cho mùa màng. Người dân đã áp dụng tương đối tốt các biện pháp an toàn trong sử dụng thuốc BVTV, trừ việc vẫn thường xuyên đổ nước rửa bình phun ra kênh mương hay ao hồ và thỉnh thoảng vứt vỏ bao bì sau khi sử dụng thuốc ngay trên ruộng nơi pha thuốc. Giới tính chủ hộ, sự tham gia tập huấn, diện tích đất nông nghiệp và thu nhập từ nông nghiệp có ảnh hưởng tới kiến thức, thái độ và mức độ áp dụng biện pháp an toàn trong sử dụng thuốc bảo vệ thực vật trên cây chè.

Thảo quả (Amomum aromaticum Roxb.) là một loại dược liệu quý trong y học cổ truyền cũng như trong tây y. Nócũng được sử dụng làm gia vị trong chế biến thực phẩm. Do vậy, việc nhân nhanh cây thảo quả phục vụ bảo tồn và sản xuất là rất cần thiết. Nghiên cứu được tiến hành nhằm xây dựng quy trình nhân giống in vitrocây thảo quả từ đoạn thân ngầm mang mắt ngủ. Thời gian thích hợp nhất trong năm để thu mẫu đoạn thân ngầm mang mắt ngủthảo quả là từ tháng 4 đến tháng 6. Xử lí HgCl2nồng độ 0,1% trong 8 phút là thích hợp nhất cho việc khử trùng đoạn thân ngầm mang mắt ngủthảo quả với tỉ lệ mẫu sạch bệnh và bật chồi đạt 26,67%. Môi trường MS bổ sung 1,0 mg/L BAP là môi trường thích hợp nhất trong giai đoạn nhân nhanh, với hệ số nhân là 4,13 chồi/mẫu, chiều cao chồi trung bình 5,4 cm và chất lượng chồi tốt sau 6 tuần nuôi cấy. Môi trường ra rễ thích hợp cho chồi thảo quả là MS có bổ sung 0,5 mg/L IBA với tỉ lệ ra rễ đạt 100%, số rễ trung bình đạt 5,5 rễ/chồi và chiều dài rễ trung bình đạt 6,1 cm sau 8 tuần nuôi cấy.

Sâm Lai Châu (Panax vietnamensis var. fuscidicus)là loài cây thuốc quý hiếm với thành phần saponin phong phú và có giá trị kinh tế cao của Việt Nam. Việc nghiên cứu để tìm ra được các biện pháp kỹ thuật trồng và chăm sóc có ý nghĩa thực tiễn trong bảo tồn và phát triển loài sâm quý hiếm này. Thí nghiệm bố trí theo kiểu khối ngẫu nhiên đầy đủ (RCB), 3 lần nhắc lại. Kết quả nghiên cứu cho thấy khi trồng vào thời vụtháng 9, 10, cây giống có khả năng sinh trưởng khỏe và cho năng suất lý thuyết năm thứ 6 khá (24,98-25,31 tạ/ha). Độ cao 2.000m tạo điều kiện tốt nhất cho cây sinh trưởng, tạo sinh khối và chất lượng dược liệu hơn hẳn so với độ cao 1.500m và 1.000m. Đường kính củ trung bình của các công thức bố trí trên độ cao 2.000m đạt 2,36 mm, năng suất lý thuyết đạt 29,40 tạ/ha.Cây sâm Lai Châukhi được che sáng với độ che sáng cao (90%) cho thấy sức sinh trưởng tốt, ít sâu bệnh, năng suất cao, đạt 2,73cm về đường kính củ, năng suất lý thuyết đạt 28,02 tạ/ha. Khoảng cách trồng 30×30 cm hoặc 35×30 cm cho hiệu quả kinh tế tốt nhất vì tiết kiệm quỹ đất và tạo năng suất khá.

Bình Phước được biết đến như thủ phủ sản xuất và chế biến điều của Việt Nam, cây điềuđóng góp một phần quan trọng trong phát triển kinh tế của tỉnh cũng như của các hộ nông dân sản xuất. Tuy vậy, với sự bấp bênh về giá cả, ảnh hưởng của sâu bệnh cũng như sự cạnh tranh của các cây trồng khác như hồ tiêu, cao su đang ảnh hưởng đến sự phát triển sản xuất điều của tỉnh Bình Phước. Mục tiêu của nghiên cứu nhằm đánh giá thực trạng phát triển sản xuất điều ở tỉnh Bình Phước, và đề xuất một số định hướng chính sách. Nghiên cứu này dựa trên số liệu thứ cấp và số liệu điều tra 420 hộ sản xuất, kết hợp với phỏng vấn chuyên sâu cán bộ, chuyên gia kỹ thuật trên địa bàn tỉnh Bình Phước. Kết quả nghiên cứu cho thấy các hộ sản xuất điều với quy mô bình quân khoảng 7,2ha, mang lại thu nhập bình quân gần 50 triệu đồng/ha. Tuy vậy, sự liên kết trong sản xuất hầu như chưa có, điều kiện cơ sở hạ tầng chưa đồng bộ, sâu bệnh phá hoại ảnh hưởng lớn đến sản xuất điều. Trên cơ sở đó, nghiên cứu đề xuất một số giải pháp nhằm đẩy mạnh phát triển sản xuất điều một cách bền vững, khai thác tiềm năng lợi thế trên địa bàn tỉnh Bình Phước.