Tập 16 Số 7 (2018)

Nghiên cứu này nhằm đánh giá một số đặc điểm nông sinh học và khả năng chịu hạn của tập đoàn lúa nhập nội từ Viện nghiên cứu lúa quốc tế (IRRI) tại Thừa Thiên Huế thông qua thí nghiệm hạn nhân tạo trong phòng thí nghiệm và trên đồng ruộng không tưới. Kết quả thí nghiệm gây hạn nhân tạo cho thấy tập đoàn lúa nhập nội có tỷ lệ nảy mầm khi xử lý bằng dung dịch KClO32% dao dộng từ 39,57% đến 89,67%, chiều dài rễ mầm dao dộng trong khoảng 0,64-3,07cm; một số dòng lúa có khả năng chịu hạn tương đối tốt khi gây hạn bằng cách không tưới nước ở giai đoạn mạ vàđẻ nhánh. Thí nghiệm tập đoàn ngoài đồng ruộng cho thấy tập đoàn lúa nhập nội có thời gian sinh trưởng dao động từ 111 đến 127 ngày, thuộc nhóm lúa trung ngày và dài ngày; chiều cao cây dao động trong khoảng 73,5-122,3 cm; khả năng đẻ nhánh từ 9,2 đến 21,2 nhánh; số nhánh hữu hiệu từ 6 đến 17 nhánh. Các yếu tố cấu thành năng suất và năng suất lý thuyết ở một số dòng tương đối cao. Các dòng lúa đều có khả năng chịu hạn tốt trong điều kiện không chủ động tưới tiêu ở vụ Đông Xuân, tỉnh Thừa Thiên Huế.

Nghiên cứu được tiến hành nhằm đánh giá ảnh hưởngcủa chế phẩm phức kim loại chứa sắt, đồng, kẽm và selen ở dạng siêu tán đến chỉ số sinh lý, sinh hóa máu gà LV thương phẩm.Thí nghiệm được thiết kế theo mô hình 3 yếu tố: (1) phức kim loại (ĐC1, ĐC2, 15, 20, 25 và 30%), (2) tính biệt (trống và mái) và (3) (tuần tuổi: 4, 8 và 12). Tổng số 108 mẫu máu của gà LV (54 gà trống và 54 gà mái) thương phẩm được sử dụng để phân tích các chỉ tiêu sinh lý, sinh hoá. Kết quả cho thấy, số lượng hồng cầu, bạch cầu và hàm lượng hemoglobin có xu hướng tăng lên (P <0,05) khi sử dụng phức kim loại siêu tán tăng từ 15% đến 30% trong khẩu phần so với đối chứng. Số lượng hồng cầu của gà trống cao hơn gà mái ở các lô sử dụng phức kim loại 15% (trống 3,65; mái 2,66 triệu/mm3) và lô sử dụng phức kim loại 25% (trống 3,72; mái 2,79 triệu/mm3) (P <0,05). Hàm lượng Hb của gà trống cao hơn gà mái ở các lô sử dụng phức kim loại 25% (trống 11,68; mái 9,40 g/dl) và lô sử dụng phức kim loại 30% (trống 11,62; mái 8,90 g/dl)(P <0,05). Hàm lượng protein, albumin và globulin huyết thanh của gà mái và gà trống không có sự sai khác thống kê (P >0,05). Các chỉ tiêu về sinh lý, sinh hoá máu của gà LV thương phẩm có xu hướng thấp nhất ở tuần tuổi thứ 4 và đạt cao nhất ở tuần tuổi thứ 8. Việc tăng nồng độ phức kim loại siêu tán trong khẩu phần nuôi gà LV thương phẩm đã cải thiện được số lượng hồng cầu và hàm lượng hemoglobin, nhưng không làm ảnh hưởng đến hàm lượng protein, albumin và globulin huyết thanh. Như vậy, việc sử dụng phức kim loại ở dạng siêu tán chỉ bằng 15, 20,25 và 30% so với phức kim loại ở dạng muối vô cơ không những đã làm tăng số lượng hồng cầu, hàm lượng hemoglobin và số lượng bạch cầu mà còn làm giảm đáng kể lượng khoáng được sử dụng trong khẩu phần nuôi gà LV thương phẩm.

Nghiên cứu này được thực hiện nhằm đánh giá sự ảnh hưởng của hàm lượng canthaxanthin bổ sung trong thức ăn đến tăng trưởng và màu da cá chim vây vàng (Trachinotus falcatus) ở giai đoạn thương phẩm (cỡ trung bình 550 g/con) nuôi trong lồng trên biển. Thức ăn công nghiệp có hàm lượng dinh dưỡng như nhau (45% protein, 15% lipid) được bổ sung canthaxanthin ở các mức 0 mg/kg (đối chứng), 40 mg/kg, 80 mg/kg và 120 mg/kg. Màu vàng trên thân và vây cá được đánh giá bằng phương pháp so màu sử dụng quạt so màu York Color Fan. Sau 30 ngày nuôi, tốc độ tăng trưởng, hệ số chuyển hóa thức ăn và tỷ lệ sống của cá ở các nghiệm thức không có sự sai khác biệt (P >0,05). Tuy nhiên màu vàng trên thân và vây cá tại các nghiệm thức có sự khác biệt rõ rệt. Cá sử dụng thức ăn bổ sung canthaxanthin với hàm lượng 120 mg/kg có điểm số màu vàng cao hơn cá ở nghiệm thức đối chứng và nghiệm thức bổ sung 40 mg/kg (P <0,05). Không có sự khác biệt về điểm số màu sắc giữa các nghiệm thức bổ sung từ 0 đến 80 mg canthaxanthin/kg (P >0,05). Kết quả nghiên cứu cho thấy bổ sung canthaxanthin 120 mg/kg có tác dụng tăng màu vàng ở thân và vây cá chim vây vàng.

Nghiên cứu này nhằm tìm ra được sự đa dạng các loài vi khuẩn sống cùng với tảo Chlorella. Chúng tôi đã sử dụng môi trường bán rắn Nutrient Broth với nồng độ pha loãng 10 và 100 lần để phân lập vi khuẩn từ hai canh trùng (môi trường) nuôi tảo Chlorella sp. chủng C2 và C6, có nguồn gốc từ đất. Để định danh vi khuẩn phân lập được đến tên giống, chúng tôi tiến hành giải trình tự, so sánh sự giống nhau về trình tự của hầu hết chiều dài gen 16S rRNA của chúng với những loài gần nhất trên genbank/ncbi và xây dựng cây phả hệ cho từng giống (genus). Mười sáu chủng vi khuẩn đã được phân lập và định danh thuộc về 7 giống như sau: Caulobacter, Shinella, Aminobacter, Variovorax, Polaromonas, Brevundimonas, Emticicia. Nghiên cứu này cho thấy sự phong phú, đa dạng các loài vi khuẩn sống trong canh trùng nuôi tảo không thuần khiết.

Nghiên cứu này nhằm đánh giá ảnh hưởng của các dạng hữu cơ khác nhau từ rơm bón tới phát thải CH4 từ đất trồng lúa nước trong 2 năm 2015-2016 trên đất phù sa sông Hồng trung tính ít chua. Thí nghiệm gồm 4 công thức với tổng dinh dưỡng NPK ở các công thức như nhau, tương đương 100 kg N + 80 kg P2O5 + 80 kg K2O. CT1 (nền) chỉ bón phân khoáng, CT2 bón 4,5 tấn rơm/ha, CT3 bón than sinh học (TSH), CT4 bón phân compost. Lượng TSH, compost sản xuất từ 4,5 tấn rơm. Kết quả nghiên cứu vụ Xuân và Mùa cho thấy nếu chỉ bón phân khoáng thì phát thải CH4 thấp nhất (126,4-152,8 kg CH4-C/ha và 234,2-237,2 kg CH4-C/ha) và năng suất lúa cao nhất (63,6-64,2 tạ/ha và 54,6-58,3 tạ/ha). Bón rơm phát thải CH4 cao nhất, năng suất thấp nhất. So với chỉ bón phân khoáng, bón rơm làm tăng CH4 phát thải khoảng 23,6-24,4% và 27,4-32,1%, năng suất lúa giảm khoảng 23,4-28,9% và 11,2-17,0%. Bón compost không giảm năng suất lúa so với bón phân khoáng và còn tăng so với bón rơm khoảng 19,8-26,3% và 3,8-15,8% tương ứng trong hai vụ Xuân và Mùa.

Mục tiêu của nghiên cứu này nhằm xác định ảnh hưởng của độ mặn nước tưới đến sinh trưởng, năng suất lúa và sự sản sinh proline của cây lúa trên đất nhiễm mặn. Thí nghiệm hai yếu tố được bố trí theo khối hoàn toàn ngẫu nhiên được thực hiện trong điều kiện nhà lưới, với bốn lần lặp lại. Trong đó, yếu tố (A) gồm các giống lúa: Pokali (Chuẩn kháng mặn), IR28 (Chuẩn nhiễm mặn), OM5451, MTL547 và OM8017; yếu tố (B) gồm các nồng độ mặn của nước tưới 0 (nước sinh hoạt), 3, 4 và 5‰. Kết quả thí nghiệm cho thấy giống lúa OM8017 đạt chiều cao cây, số hạt chắc trên bông, khối lượng 1.000 hạt và năng suất hạt cao nhất, trong khi giống lúa MTL547 có khả năng sản sinh proline nhiều nhất. Ngoài ra, tưới nước mặn có nồng độ từ 3‰ đã làm giảm chiều cao cây lúa, số chồi lúa trên chậu, số hạt chắc trên bông, khối lượng 1.000 hạt và năng suất hạt lúa. Năng suất hạt lúa giảm 20,0, 57,3 và 56,6% tương ứng nồng độ mặn của nước tưới 3, 4 và 5‰ so với đối chứng tưới nước sinh hoạt. Hàm lượng proline tích lũy trong thân lúa và nồng độ Na+ trong đất càng tăng khi nồng độ mặn của nước tưới tăng.

Nghiên cứu được thực hiện nhằm đề xuất được công nghệ thu nhận hỗn hợp axit béo thiết yếu omega-3 và omega-6 từ dầu hạt tía tô với hiệu suất thu nhận và chất lượng sản phẩm cao. Dầu hạt tía tô được thủy phân bằng dung dịch NaOH 2N trong etanol 80% để thu nhận hỗn hợp axit béo ở dạng tự do. Tiếp đó, hỗn hợp axit béo được làm giàu axit béo đa nối đôi omega-3 và omega-6 bằng phương pháp tạo phức với urê với các điều kiện công nghệ: tỷ lệ urê/hỗn hợp axit béo 2/1 (theo khối lượng); tỷ lệ etanol 90%/hỗn hợp axit béo là 9/1 (v/w); nhiệt độ tạo phức 0C; thời gian tạo phức là 5 h. Tổng hàm lượng axit béo omega-3 và omega-6 trong sản phẩm thu được đạt 94,86%.

Mục đích của nghiên cứu này là sàng lọc được chủng vi khuẩn thuộc chi Bacillus có tiềm năng probiotic nhằm sản xuất chế phẩm ứng dụng trong chăn nuôi gia cầm. Bằng các phương pháp xác định một số đặc tính probiotic như khả năng chịu axit, chịu muối mật, sinh enzyme ngoại bào, kháng khuẩn gây bệnh, bám dính trên biểu mô ruột gà. Kết quả cho thấy trong 60 chủng vi khuẩn thuộc chi Bacillus phân lập từ ruột gà đã tuyển chọn được 3 chủng RGB6.11, RGB7.1, RGB8.8 có tiềm năng probiotic tốt với các đặc điểm như: khả năng chịu axit trong khoảng 1,0-3,0 sau 3 h nuôi cấy; chịu được nồng độ muối mật 0,3% sau 4 h nuôi cấy OD620nm >0,44; sinh hai enzyme ngoại bào amylase và cellulase cao với vòng phân giải cơ chất từ 13-21 mm; kháng hai vi khuẩn gây bệnh Salmonella Typhimurium và Escherichia coli đường kính vòng kháng khuẩn 9-14 mm; khả năng bám dính trên biểu mô ruột gà tốt. Ngoài ra, nghiên cứu đã xác định được khoảng nhiệt độ nuôi cấy thích hợp của 3 chủng này là 30-40C và pH 6,5-7,0. Ba chủng Bacillus. spp này là cơ sở để tiếp tục nghiên cứu xác định loài và tạo chế phẩm probiotic ứng dụng vào chăn nuôi gia cầm.

Trong nghiên cứu này chúng tôi vận dụng các mô hình thống kê dựa trên phân tích khác biệt đa biến, hồi qui logistic và máy vecto hỗ trợ (SVM) để xây dựng các hàm phân loại nhằm cảnh báo rủi ro sớm cho các ngân hàng thương mại cổ phần (NHTMCP) Việt Nam. Các mô hình được thực hiện trên các nhóm thuộc tính như: khả năng sinh lời, các chỉ số thâm hụt, hiệu quả quản lí tài sản, chất lượng tài sản, mức độ an toàn, nhóm chỉ số tăng trưởng bền vững và tính thanh khoản. Nghiên cứu tính toán độ chính xác của các mô hình nghiên cứu trên cả tập dữ liệu và kiểm tra, ngoài ra còn đưa ra các loai sai lầm loại I, sai lầm loại II mà các mô hình mắc phải

Nông nghiệp thông minh là một trong những kết quả của Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4. Bài viết này thảo luận nội hàm, cấu thành, xu hướng công nghệ và thực trạng phát triển nông nghiệp thông minh ở một số nước và ở Việt Nam. Bài viết cũng chỉ ra các lợi ích, thách thức và các vấn đề đặt cho Việt Nam trong đào tạo và nghiên cứu để phát triển nông nghiệp thông minh. Cuối cùng, bài viết đề xuất các quan điểm và định hướng trong nghiên cứu và đào tạo nguồn nhân lực như: Đổi mới tiếp cận trong nghiên cứu và đào tạo; Đổi mới đầu tư công và dịch vụ công để thúc đẩy đổi mới và sáng tạo; Ưu tiên phát triển nông nghiệp thông minh ở những nơi có điều kiện nhưng không loại trừ nông nghiệp truyền thống; Cần có chương trình nghiên cứu và phát triển nông nghiệp thông minh; Khuyến khích khởi nghiệp; Đổi mới mạnh mẽ chương trình đào tạo, bám sát nhu cầu xã hội, khắc phục các thất bại thị trường trong đào tạo, đổi mới nội dung và phương thức đào tạo, thực hiện đào tạo đa ngành, tăng cường liên kết; Cần cập nhật các công nghệ của công nghiệp 4.0 trong đào tạo; Chú trọng bồi dưỡng kiến thức và kỹ năng đối với đội ngũ lao động nông nghiệp hiện hành.