Tập 11 Số 4 (2013)

Bệnh lở cổ rễ phát sinh gây hại trên nhiều loài cây trồng khác nhau thuộc họ cà, học đậu, họ bầu bí,v.v như cà chua, đậu tương, dưa chuột, đậu đũa, lạc... Kết quả điều tra bệnh lở cổ rễ trên các loài cây trồng vùng Hà Nội năm 2011 – 2012 cho thấy bệnh phát sinh phát triển và gây hại trên các cây ký chủ là khác nhau và tỷ lệ bệnh cao nhất trên cây cà chua (2,80%), lạc (4,55%), đậu tương (6,17%), dưa chuột (7,61%) và đậu đũa (7,46%). Những kết quả nghiên cứu đặc điểm hình thái, sinh học, tính gây bệnh của các mẫu phân lập (isolates) nấm gây bệnh lở cổ rễ cho thấy nấm gây bệnh có phạm vi ký chủ rộng. Khảo sát hiệu lực đối kháng (HLĐK) của nấm Trichodema viride với các isolates nấm gây bệnh lở cổ rễ trên môi trường nhân tạo, kết quả thí nghiệm cho thấy HLĐK với các isolates nấm gây bệnh lở cổ rễ trên cây cà chua đạt 79,1% và dưa chuột đạt 79,8%. Khảo sát khả năng phòng trừ bệnh lở cổ rễ trong điều kiện chậu vại (trên nền đất, phân khử trùng) cho thấy hiệu lực phòng trừ của chế phẩm sinh học nấm đối kháng Trichodema viride với bệnh lở cổ rễ trên cây cà chua đạt 73,2% và dưa chuột là 76,2%.

Sau khi ngắt chồi ngọn thì các chồi bên mọc lên rất nhanh làm giảm năng suất và chất lượng thuốc lào nguyên liệu. Việc ngắt chồi bằng tay phải tiến hành thường xuyên và rất tốn công lao động. Thí nghiệm được tiến hành trên giống thuốc lào Ré Đen vào vụ xuân 2011 và 2012 tại Tiên Lãng, Hải Phòng. Thí nghiệm được tiến hành với các nồng độ của Accotab là 1,0%; 1,2% và 1,5% để xác định nồng độ thích hợp nhất có khả năng diệt chồi cao mà không ảnh hưởng đến năng suất và chất lượng. Kết quả nghiên cứu cho thấy: xử lý Accotab đã giảm đáng kể số lượng, chiều dài và khối lượng chồi nách, góp phần tăng kích thước lá và tăng năng suất sản phẩm thuốc lào. Công thức xử lý thích hợp nhất cho cây thuốc lào là nồng độ Accotab 1,2%; ở nồng độ này, năng suất thuốc lào nguyên liệu đạt cao nhất (1.625 kg/ha) và hiệu quả kinh tế cao nhất với lãi thuần đạt 79,56 triệu đồng/ha.

Nghiên cứu nhằm xác định được công thức bón phân và mức đốn hợp lý đảm bảo cho cây chè sinh trưởng tốt, cho năng suất cao và chất lượng nguyên liệu tốt nhất phù hợp cho chế biến chè Ôlong. Thí nghiệm được thực hiện trên giống chè Kim Tuyên. Các công thức thí nghiệm được bố trí theo kiểu Split –plot với 3 lần nhắc lại. Theo dõi các chỉ tiêu về năng suất, chất lượng nguyên liệu và chất lượng chè thành phẩm. Kết quả nghiên cứu của thí nghiệm đã xác định được bón phân và đốn có ảnh hưởng rõ rệt đến năng suất và chất lượng nguyên liệu chế biến chèÔlong. Bón 15 tấn phân chuồng + 5 tấn phân gà/ha/năm, đốn cao cách mặt đất 55cm cho chất lượng nguyên liệu và sản phẩm chè Ôlong đạt cao nhất.

Hai thí nghiệm được tiến hành nhằm nghiên cứu ảnh hưởng của giá thể và khối lượng củ giống đến sinh trưởng, năng suất và hiệu quả kinh tế của gừng trồng trong bao dưới tán vườn cây xoài 3 năm tuổi tại Trường Đại học Nông nghiệp Hà Nội có cường độ ánh sáng bằng 70% ánh sáng tự nhiên. Giống gừng Trâu được trồng trên các giá thể: 100% đất; 100% cát; 100% trấu hun; đất – trấu (1 – 1); đất – cát (1 – 1); cát – trấu (1 – 1) và đất – cát – trấu (1 – 1 – 1); gừng Gié được trồng với các khối lượng củ giống khác nhau (4g; 8g; 16g và 32g) trong bao giấy xi măng với kích thước 40cm x 40cm. Thí nghiệm được bố trí theo kiểu RCBD với 3 lần nhắc lại. Kết quả cho thấy: giá thể có ảnh hưởng đến sinh trưởng và năng suất gừng Trâu: gừng Trâu trồng trên giá thể đất – trấu (1 – 1); 100% cát và giá thể đất – cát – trấu (1 – 1 – 1) sinh trưởng mạnh và cho năng suất cao hơn các giá thể khác; Hiệu quả kinh tế cao nhất là trồng gừng trên giá thể đất – cát – trấu (1 – 1 – 1) với 53,8 triệu đồng. Khối lượng củ giống (gừng Gié) càng tăng số nhánh khí sinh, số lá/nhánh, kích thước lá, diện tích lá, lượng chất khô tích lũy và năng suất càng cao. Khối lượng củ giống 32g cho năng suất cao nhất, tuy nhiên khối lượng củ giống 16g cho hiệu quả kinh tế cao nhất (41,58 triệu đồng) trong điều kiện sản xuất tại Gia Lâm, Hà Nội.

Nghiên cứu này khảo sát độ đa dạng và sự phân bố của nhện trong rừng ngập mặn Cồn Trong ở cửa sông Ông Trang, tỉnh Cà Mau. Từ các mẫu hệ động vật thu dọc theo 4 đường cắt ở 5 khu vực trong rừng ngập mặn cho 2 mùa (mùa khô và mùa mưa), thu thập được tổng cộng 440 cá thể đại diện cho 54 loài thuộc 14 họ. Trong đó, 4 họ tương ứng với 81% so với tổng số nhện thu được, với cá thể nhện của họ Tetragnathidae chiếm nhiều nhất với 35%, tiếp theo đó là họ Araneidae với 27%, họ Tetragnathidae với 16% và họ Salticidae với 14%. Hai loài Tetragnatha nitens Audouin 1826 (Tetragnathidae)vàOxyopes matiensisBarrion & Litsinger, 1995 được ghi nhận là loài chiếm ưu thế. Độ đa dạng nhện ghi nhận được trong sinh cảnh Bần-Mấm (OTSAv) của RNM Cồn Trong ở cửa sông Ông Trang đạt giá trị cao nhất.

Lá của cây cúc Hà Lan in vitro được nuôi cấy trên môi trường MS có bổ sung -NAA 1,5 mg/l và BA 0,5 mg/l nhằm cảm ứng sự tái sinh chồi. Ảnh hưởng của các vị trí lá trên cây trong sự tái sinh chồi được khảo sát. Các lá ở vị trí 3 và 4 cho khả năng thu nhân chồi cao nhất. Các biến đổi phát sinh hình thái chồi và vai trò của các chất điều hòa tăng trưởng thực vật nội sinh trong quá trình phát sinh chồi được phân tích. Mối liên hệ giữa vị trí lá trên cây, cường độ hô hấp của lá, các chất điều hòa tăng trưởng thực vật nội sinh và sự tái sinh chồi được thảo luận. Các cây cúc từ sự phát sinh chồi đã tăng trưởng ổn định trên môi trường MS và phát triển tốt trong điều kiện phòng tăng trưởng.

Nghiên cứu được tiến hành nhằm mục đích xác định đặc tính sinh học của vi khuẩn Streptococcus spp gây bệnh xuất huyết ở cá rô phi nuôi tại một số tỉnh miền Bắc Việt Nam. Trong quá trình thực hiện đề tài đã thu thập được 60 mẫu cá có triệu chứng của bệnh xuất huyết tại 4 tỉnh Hà Nội, Hải Dương, Hải Phòng, Quảng Ninh. Đã phát hiện được 5 loại vi khuẩn là: Aeromonasspp., Pseudomonasspp., Staphylococcusspp., Flavobacteriumspp. và Streptococcusspp.; trong đó số mẫu phân lập được Streptococcusspp. là cao nhất, có 52/60 mẫu, chiếm tỉ lệ 86,67%. Vi khuẩn Streptococcusspp. phân lập được mang đầy đủ các đặc tính sinh học như tài liệu kinh điển đã mô tả. Sử dụng kit API 20 Strep đã xác định được 52 chủng Streptococcus spp. đều là S.agalactiae. Các chủng vi khuẩn rất mẫn cảm với hai loại kháng sinh là enrofroxacine và doxycyline. Kết quả nghiên cứu sẽ cung cấp thông tin cần thiết cho nghiên cứu sản xuất vacxin phòng bệnh và điều trị bệnh có hiệu quả.

Thí nghiệm nhằm xác định loại thức ăn phù hợp cho giai đoạn ban đầu nuôi thương phẩm cá nhụ bốn râu (Eleutheronema tetradactylum)trong lồng trên biển. Cá nhụ bốn râu giống thí nghiệm có kích cỡ trung bình 4,21 g/con được thử nghiệm nuôi bằng 3 công thức thức ăn khác nhau: 1)CN (100% thức ăn công nghiệp với 35% protein), 2)CN&CT (50% thức ăn công nghiệp với 35% protein và 50% cá tạp tươi) và 3)CT (100% cá tạp tươi) trong thời gian 60 ngày với mật độ ban đầu 8 con/m³. Mỗi công thức thí nghiệm được lặp lại 3 lần. Kết quả nghiên cứu cho thấy, không có sự sai khác đáng kể về tốc độ tăng trưởng và tỷ lệ sống của các công thức thức ăn (P>0,05). Hệ số thức ăn (FCR) và hệ số phân đàn (CV) khi nuôi bằng thức ăn công nghiệp là thấp nhất lần lượt 2,40 và 9,81% (P<0,05). Các yếu tố môi trường như nhiệt độ, oxy hòa tan, độ mặn, pH và NH3nằm trong khoảng cho phép nuôi cá nhụ bốn râu. Kết quả cho thấy sử dụng thức ăn viên 35% protein trong giai đoạn nuôi thương phẩm ban đầu của cá nhụ bốn râu là hiệu quả, thay thế được hoàn toàn thức ăn cá tạp tươi.

Nghiên cứu về một số đặc điểm sinh lý và sinh hóa máu được tiến hành trên 30 gà Isa Brown 20 tuần tuổi mắc bệnh Newcastle trong 3 ổ dịch và 30 gà khỏe cùng giống được làm đối chứng. Kết quả cho thấy, gà mắc bệnh Newcastle có các chỉ tiêu hệ hồng cầu gồm: Số lượng hồng cầu (1,79 triệu/mm3), hàm lượng huyết sắc tố (7,36 mg%), tỷ khối huyết cầu (23,08%), thể tích bình quân hồng cầu (128,94 μm3) và lượng huyết sắc tố bình quân trong hồng cầu (41,12 pg) đều giảm so với đối chứng (P<0,05). Các chỉ tiêu hệ bạch cầu bao gồm: Số lượng bạch cầu (20,41 nghìn/mm3), tỷ lệ bạch cầu đa nhân trung tính (57,8%), ái toan (5,77%), đơn nhân lớn (2,23%) và lymphocyte (33,7%) trong công thức bạch cầu đều tăng so với đối chứng (P<0,05). Hàm lượng protein tổng số (18,19g/l) và tỷ lệ A/G (0,64) của gà mắc bệnh giảm so với đối chứng (P<0,05). Kết quả của nghiên cứu này bổ sung vào bức tranh toàn diện về các biến đổi bệnh lý của gà Isa Brown mắc bệnh Newcastle và là cơ sở để chẩn đoán bệnh.

Lục Ngạn là huyện trọng điểm nông nghiệp của tỉnh Bắc Giang. Trên địa bàn huyện có 7 loại hình sử dụng đất chính với các cây hàng hóa trọng điểm là vải thiều, hồng và keo. Trong các loại hình sử dụng đất, cây vải và cây keo cho hiệu quả kinh tế cao nhất với giá trị sản xuất đạt từ 142,5-76,8 triệu/ha/năm, 51,3-52,65 triệu đồng thu nhập hỗn hợp, giá trị ngày công từ 128.000-180.000 đồng và hiệu quả đồng vốn từ 1,71- 2,01 lần. Các kiểu sử dụng đất hai lúa và lúa màu cho hiệu quả kinh tế không cao nhưng có vai trò quan trọng trong đảm bảo an ninh lương thực. Đến năm 2020 diện tích đất chuyên lúa, lúa - màu dự kiến là 4.000 - 4.200ha, diện tích trồng cây ăn quả khoảng 18.500hatrong đó diện tích trồng vải thiều chất lượng cao từ 12.000 - 15.000ha, diện tích rừng sản xuất sẽ mở rộng lên 33.000ha chủ yếu trồng cây keo lấy gỗ và cây nguyên liệu giấy.

Nghiên cứu được tiến hành tại huyện Hải Hậu, tỉnh Nam Định. Đất Hải Hậu được phân thành 3 nhóm đất với 9 loại đất, nhóm đất phù sa có diện tích lớn nhất là 8.976,61 ha, chiếm 39,20% diện tích tự nhiên (DTTN), nhóm đất mặn có diện tích là 4.872,16 ha, chiếm 21,28% DTTN, nhóm đất cát có diện tích nhỏ nhất là 422,89 ha, chiếm 1,84% DTTN. Các tính chất vật lý phù hợp với yêu cầu của đất trồng trọt, đất có kết cấu tốt, tầng đất dầy, tơi xốp, thành phần cơ giới từ cát pha đến thịt nặng. Các tính chất hóa học của đất biến động mạnh, đặc biệt là độ mặn và phụ thuộc vào loại đất, nhìn chung đất có phản ứng trung tính đến kiềm yếu, độ no bazơ cao, hàm lượng lân và kali đều đạt ở mức trung bình đến khá, đất có độ phì trung bình, riêng nhóm đất cát có các hàm lượng dinh dưỡng trong đất ở mức nghèo.

Cải tạo đất xám bạc màu bằng tàn dư thực vật là biện pháp hiệu quả và dễ thực hiện trong điều kiện Việt Nam. Trên đất xám bạc màu tốc độ phân hủy của tàn dư thực vật trong vụ hè nhanh hơn trong vụ đông xuân. Trong vụ hè toàn bộ tàn dư thực vật được cày vùi đều phân hủy hết trong vòng 6 tháng. Trong 3 loại tàn dư thực vật được sử dụng, dây lạc có tốc độ phân hủy nhanh nhất, sau đó tới cúc dại Thái Lan và cuối cùng là rơm rạ. Bón vôi với liều lượng 1 tấn CaO/ha kết hợp bổ sung chế phẩm VSV đã đẩy nhanh tốc độ phân hủy tàn dư thực vật. Trong vụ hè, ở công thức có bổ sung VSV và vôi có 87,2-90,0% dây lạc, 78,3-81,1% rơm rạ và 79,1% tàn dư cúc dại Thái Lan đã phân hủy sau khi vùi 150 ngày. Với vụ đông xuân tốc độ phân hủy hữu cơ giảm đi gần một nửa nhưng vẫn đạt cao nhất ở công thức có bổ sung VSV và vôi.

Phytase có tác dụng thủy phân acid phytic thành phospho và myo-inositol. Phytase tồn tại rộng rãi trong tự nhiên và có thể được tìm thấy trong mô thực vật, một số mô động vật và vi sinh vật. Trong đó, phytase từ vi sinh vật có tiềm năng lớn trong ứng dụng sản xuất ở quy mô công nghiệp. Việc bổ sung phytase vào thức ăn chăn nuôi làm giảm chi phí thức ăn bằng cách loại bỏ hoặc làm giảm sự cần thiết phải bổ sung phospho vô cơ và tăng phospho sinh học trong hệ tiêu hóa của động vật dạ dày đơn. Đất ở khu vực chuồng trại chăn nuôi lợn, gà thuộc trường Đại học Nông nghiệp Hà Nội-Gia Lâm-Hà Nội được sử dụng làm nguồn phân lập vi khuẩn sinh phytase. Trên môi trường PSM, sáu chủng vi khuẩn có khả năng sinh phytase đã được phân lập. Chủng M4 có khả năng sinh phytase ngoại bào mạnh nhất. Dựa trên các đặc điểm hình thái và hoá sinh, chủng M4 bước đầu được xác định thuộc chi Bacillus spp.

Nghiên cứu về bộ phận gieo của máy gieo đậu tương kiểu đĩa nghiêng được tiến hành nhằm tìm ra các thông số làm việc hợp lý của bộ phận gieo làm cơ sở cho việc chế tạo máy. Các thông số kỹ thuật của đĩa gieo được nghiên cứu thông qua các thí nghiệm phân tích ảnh hưởng của các thông số: độ dầy của đĩa gieo, đường kính lỗ gieo, góc nghiêng của đĩa và vận tốc của lỗ gieo tới khả năng lấy hạt của đĩa gieo. Kết quả cho thấy, hạt đậu tương có ưu điểm nhẵn, tròn thuận lợi cho khả năng lấy và nhả hạt theo nguyên lý gieo kiểu đĩa nghiêng. Bộ phận gieo kiểu đĩa nghiêng có các thông số làm việc hợp lý là: độ dầy của đĩa gieo 4-6 mm; đường kính lỗ gieo 9-11 mm; vận tốc của lỗ gieo ≤ 0,35 m/s; góc nghiêng của đĩa gieo 25°-35°.

Biến đổi khí hậu (BĐKH) đã, đang và sẽ tiếp tục gây ra những hậu quả nghiêm trọng đối với tất cả các quốc gia trên thế giới, ảnh hưởng đến mọi lĩnh vực của đời sống kinh tế, xã hội, nhất là lĩnh vực nông, lâm, ngư nghiệp và người dân ở nông thôn. Nhận thức về BĐKH và ảnh hưởng của BĐKH là cơ sở quan trọng để đề ra các biện pháp ứng phó phù hợp. Nghiên cứu đã sử dụng phiếu điều tra bán cấu trúc để tìm hiểu thực trạng nhận thức của sinh viên trường Đại học Nông nghiệp Hà Nội về BĐKH. Kết quả phân tích cho thấy nhận thức của sinh viên về vấn đề BĐKH ở mức độ trung bình. Sinh viên có nhận thức khá tốt về tác động của BĐKH đến các lĩnh vực nông, lâm, ngư nghiệp và ảnh hưởng của BĐKH đến đời sống người dân ở khu vực nông thôn Việt Nam. Trong đó, sinh viên khóa 54 nhìn chung có nhận thức cao hơn các khóa 55, 56, 57; sinh viên khoa Tài nguyên và Môi trường có nhận thức cao hơn sinh viên các khoa khác. Các biện pháp cần thực hiện để nâng cao nhận thức cho sinh viên là: Xây dựng chuyên đề bồi dưỡng về BĐKH; thực hiện các đề tài nghiên cứu khoa học về BĐKH, giáo dục BĐKH; thực tập chuyên đề về BĐKH; tổ chức câu lạc bộ/mạng lưới sinh viên hành động ứng phó với BĐKH; các cuộc thi theo chủ đề BĐKH; rèn luyện kỹ năng sống, thái độ hợp tác trong ứng phó với BĐKH.

Trong quá trình học tập của sinh viên, tự học là một kĩ năng quan trọng giúp họ nắm bắt kiến thức tốt hơn, từ đó giúp cho việc học trở nên có hiệu quả hơn. Đối với môn ngoại ngữ, tự học đóng vai trò vô cùng quan trọng. Bài viết này thông qua khảo sát tìm hiểu thực trạng học tiếng Anh của sinh viên ở các phương diện: hình thức, thời gian, địa điểm, phương tiện trang thiết bị hỗ trợ và xác định những nguyên nhân ảnh hưởng tới việc tự học Tiếng Anh cũng như vai trò của giáo viên trong việc hỗ trợ sinh viên tự học ngoại ngữ, từ đó đưa ra những kiến nghị nhằm thúc đẩy hoạt động tự học của sinh viên tốt hơn. Hướng dẫn sinh viên thực hiện tốt việc tự học ngoại ngữ là yêu cầu cấp thiết đối với giáo viên trong quá trình đổi mới dạy và học ở đại học hiện nay. Để đạt được điều này, cần phải có sự nỗ lực thay đổi và phối hợp tốt từ cả ba phía: sinh viên, giáo viên và nhà trường.

Gian lận và sai sót tồn tại cản trở hiệu quả hoạt động của các doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNN&V). Giả thuyết nghiên cứu đặt ra cho rằng các yếu tố trong hệ thống thông tin kế toán (HTTTKT) là một trong những nguyên nhân tác động đến khả năng tồn tại các gian lận và sai sót trong quá trình hoạt động của các DNN&V. Nghiên cứu tập trung vào địa bàn Hà Nội vì tại đây có số lượng lớn các DN với đầy đủ các loại hình. Kết quả nghiên cứu cho thấy các yếu tố về ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác kế toán, tần suất kiểm kê, vai trò của nhân viên quản lý trong hệ thống kế toán và hoạt động kiểm toán là những yếu tố có tác động mạnh nhất tới khả năng tồn tại sai phạm trong DNN&V. Từ các kết quả nghiên cứu này, một số ý kiến được đề xuất nhằm hạn chế các gian lận và sai sót và tăng cường hiệu quả hoạt động của bộ phận kế toán trong DNN&V.