Ngày nhận bài: 04-05-2020
Ngày duyệt đăng: 03-08-2020
DOI:
Lượt xem
Download
Cách trích dẫn:
ĐẶCĐIỂMPHÁTTRIỂNTUYẾNSINHDỤCVÀ CHUKỲSINHSẢNCỦAỐC BƯƠU ĐỒNG (Pila polita) PHÂN BỐ Ở MỘTSỐTỈNHĐỒNG BẰNG SÔNG CỬU LONG
,
Ngô Thị Thu Thảo
3
Từ khóa
Hệ số thành thục, mùa vụ sinh sản, Pila polita, phát triển tuyến sinh dục
Tóm tắt
Nghiên cứu được thực hiện bằng việc thu mẫu và phân tích 672 mẫu ốc bươu đồng (343 ốc cái; 329 ốc đực) từ tháng 11 năm 2016 đến tháng 10 năm 2017 ở một số tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long nhằm tìm hiểu đặc điểm phát triển tuyến sinh dục và mùa vụ sinh sản của loài ốc này. Kết quả cho thấy hệ số thành thục (GSI) của ốc đạt cao (6,24-6,61%) vào tháng 11 và 12 và đạt thấp nhất vào tháng 3 (5,18%). Vào mùa mưa hệ số thành thục (ốc cái: 7,33%; ốc đực: 3,34%) cao hơn so với mùa khô (ốc cái: 5,75%; ốc đực: 2,58%). Ốc bươu đồng cái ở giai đoạn sinh sản xuất hiện với tỉ lệ thấp từ tháng 11 đến tháng 3 (13,0-19,4%) và tăng lên từ tháng 4 đến tháng 10 (22,2-27,3%). Ốc bươu đồng đực ở giai đoạn sinh sản xuất hiện với tỉ lệ thấp từ tháng 1 đến tháng 4 (2,6-7,4%), sau đó tăng lên từ tháng 5 đến tháng 12 (13,3-21,4%). Mùa vụ sinh sản của ốc bươu đồng diễn ra quanh năm, tuy nhiên hoạt động sinh sản của loài này tập trung vào tháng 4 đến tháng 10.
Tài liệu tham khảo
Cob Z.C., Arshad A., Bujang J.S.&Ghaffar M.A. (2008). On the biology and basic characteristics of the populationdynamic of the dog conch, Strombus canarium(Strombidae). Journal of Bioscience. 19(2): 73-89.
Dechnarong P. & Thanathip L. (2017). Study on Reproductive Biology and Some Relating Factors on Sexual Maturation of Thai Native Apple Snail (Pila ampullacea Linnaeus, 1758) in the Rice Field Si Muang Mai, Ubon Ratchathani Province. Journal of science and technology Ubon Ratchathani University. 19(1): 123-137.
Đặng Ngọc Thanh, Hồ Thanh Hải &Dương Ngọc Cường (2003). Thành phần loài của họ ốc bươu ở Việt Nam. Tạp chí Sinh học. 25(4): 1-5.
Đỗ Đức Sáng &Nguyễn Thị Hồng Thịnh (2017). Tình trạng và bảo tồn loài ốc bươu đồng Pila polita(Deshayes, 1830) ở vùng Tây Bắc Việt Nam (Gastropoda: Ampullariidae). Hội nghị khoa học toàn quốc về sinh thái và tài nguyên sinh vật lần thứ 7. Viện Sinh thái và Tài nguyên sinh vật: 903-908.
Đỗ Huy Bích, Đặng Quang Trung, Bùi Xuân Chương, Nguyễn Thượng Dong, Đỗ Trung Đàm, Phạm Văn Hiền, Vũ Ngọc Lộ, Phạm Duy Mai, Phạm Kim Mân, Đoàn Thụ Nhu, Nguyễn Tập, Trần Toàn &Viện Dược học (2003). Cây thuốc và động vật làm thuốc ở Việt Nam(Tập 2). Nhà xuất bản Khoa học và Kỹ thuật.
Estoy G.F., Yusa Y., Wada T., Sakurai H. &Tsuchida K. (2002). Effects of food availability and age on the reproductive effort of the apple snail, Pomacea canaliculata. Applied Entomological Zoology.37(4):543-550.
Foster G.G. (1997). Growth, reproduction and feeding biology of Turbosarmaticus (Vetigastropoda)along the coast of the Eastern Cape province ofSouth Africa. Doctor of philosophythesis. Rhodes University.
Fournie J. & Chetail M. (1982). Evidence for a mobilization of calcium reserves for reproduction requirements in Deroceras reticulatum(Gastropoda: Pulmonata). Malacologia. 22: 285-291.
Hunter R.D. & Lull W.W. (1977). Physiologic and environmental factors influencing the calcium-to-tissue ratio in populations of three species of freshwater pulmonate snails. Oecologia. 29: 205-218.
King M. (1995). Fisheries biology, Assessment and management. Fishing news books.341p.
Lê Đức Đồng (1997). Bước đầu nghiên cứu một số đặc điểm sinh học, sinh thái của ốc bươu vàng (Pomacea sp.) hại lúa và biện pháp phòng trừ chúng. Luận văn Thạc sĩ khoa học nông nghiệp. Trường Đại học Nông nghiệp I,Hà Nội.82tr.
Lê VănBình&Ngô ThịThuThảo(2020). Biếnđộngthànhphầnhóahọccủathịtốcbươuđồng(Pilapolita). Tạpchí Khoahọcvà Côngnghệnôngnghiệp, TrườngĐạihọcNôngLâm, ĐạihọcHuế. 4(1): 1755-1765.
Mohan A.(2007). Eco-biologyandfisheriesofthewhelk, BabyloniaspirataandBabyloniazeylanicaalongKeralacoast, India. Doctor of philosophy thesis. Under the faculty of Marine Sciences Technology. 198p.
Ngô Anh Tuấn, Vũ Trọng Đại, Nguyễn Đình Huy, Đặng Khánh Hùng & Hà Văn Ninh (2013). Nghiên cứu một số đặc điểm sinh học và khả năng sản xuất giống nhân tạo ốc đĩa (Nerita balteataReeve, 1855) tại Quảng Ninh. Báo cáo tổng kết đề tài nghiên cứu khoa học-Phát triển công nghệ cấp tỉnh, Trường Đại học Nha Trang. 200tr.
Ngô ThịThuThảo, NguyễnVănNhư Ý, NguyễnVănTriệu&Lê VănBình(2016).Ảnhhưởngcủakíchthướcđếnhiệuquảsinhsảncủaốcbươuđồng(Pilapolita). Tạpchí Khoahọc, TrườngĐạihọcCầnThơ. 47b: 62-70.
Nguyễn Thị Bình(2011). Tìm hiểu một số đặc điểm sinh học sinh sản của ốc bươu đồng (Pila polita) và thử nghiệm kỹ thuật sản xuất giống. Luận văn Cao học Chuyên ngành Nuôi trồng thủy sản. Trường Đại học Vinh.105tr.
Quayle D.B. &Newkirk G.F. (1989). Farming Bivalve Molluscs: Methods for Study and Development. Advances in World Aquaculture. Published by The World Aquaculture Society in Association with The International Development Research Center.
Servosm R., Rookea J.B. & Mackie G.E. (1985). Reproduction of selected Mollusca in some low alkalinity lakes in south-central Ontario. Canadian Journal of Zoology. 63: 511-515.
Shaw M.A. & Mackie G.L. (1990). Effects of calcium and pH on the reproductive success of Arnnicola lirnosa(Sastropoda). Canadian Journal of Fisheries and Aquatic Sciences. 47: 1694-1699.
Sheehan D.C. & Hrapchak B.B. (1980). Theory and practice of histotechnology. 2ndEdition. The CV Mosby Company, St Louis.
Việnkhoahọckhí tượngthủyvănmôitrường(2010). Báocáotácđộngcủabiếnđổikhí hậulêntàinguyênnướcvà cácbiệnphápthíchứngĐồngbằngsôngCửuLong.122tr.
Vũ TrungTạng(1991). Sinhtháihọccácthủyvực. Nhà xuấtbảnĐạihọcQuốcgiaHà Nội. 370tr.