Ngày nhận bài: 13-10-2016 / Ngày duyệt đăng: 14-02-2017
Dòng mẹ bất dục đực tế bào chất (cytoplasmic male sterile - CMS) sử dụng trong sản suất hạt giống lúa lai F1 hệ ba dòng có nhược điểm là trỗ bông không thoát (nghẹn đòng) với mức độ từ 30-60% tùy thuộc vào từng dòng mẹ. Việc phun gibberellin (GA3) ngoại sinh là điều bắt buộc để khắc phục trình trạng này. Chọn tạo dòng mẹ lúa lai theocách tiếp cận về mặt di truyền để thay thế cho việc sử dụng GA3 là một hướng đi rất được quan tâm. Eui (elongated uppermost internode) là một đột biến gen điều khiển sự kéo dài lóng cổ bông ở giai đoạn làm đòng, thể hiện tính trạng thoát cổ bông. Nghiên cứu ứng dụng chỉ thị phân tử ADN nhằm xác định và sàng lọc cây lúa trong các dòng CMS và trong quần thể phân ly F2 và quần thể lai lại thứ nhất (BC1F1) được đề cập trong bài báo này. Kết quả đã thuđược 6 dòng CMS 12A, L1A, L2A, L3A, L4A, L5A mang gen eui. Phân tích kiểu hình và kiểu gen ở quần thể phân ly F2 và BC1F1 khẳng định tính trạng kéo dài lóng cổ bông do một gen lặn quy định và tuân theo quy luật di truyền Mendel.
