Ngày nhận bài: 06-08-2021 / Ngày duyệt đăng: 09-12-2021
Năng suất cây trồng cần phải tăng gấp đôi hiện tại để đáp ứng nhu cầu của 10 tỉ người tới năm 2050 là một thách thức toàn cầu, đòi hỏi các phương pháp chọn tạo giống mới với hiệu năng và độ chính xác cao. Với sự phát triển của khoa học máy tính, cảm biến hình ảnh, học máy, trí tuệ nhân tạo ngày nay đã giúp các nhà khoa học đánh giá chính xác kiểu hình trong sự tương tác giữa kiểu gen với môi trường ngày càng đa dạng và phức tạp. Đây là nền tảng ra đời kỷ nguyên đánh giá kiểu hình thế hệ mới: phương pháp đánh giá kiểu hình cây trồng hiệu năng cao (HTP) kết hợp đa hình ở nhiều cấp độ từ tế bào, cơ quan, cá thể đến cấp độ quần thể cây trồng. Việt Nam là một đất nước thuần nông đang phát triển, chịu ảnh hưởng mạnh của biến đổi khí hậu. Do vậy, việc áp dụng các thành tựu từ phương pháp HTP góp phần rút ngắn thời gian đánh giá, chọn tạo, tạo ra nhiều giống mới thích ứng cao với sự biến đổi khí hậu ngày càng khó lường như hiện nay. Nghiên cứu này trình bày tóm tắt sự ra đời, phát triển, những thách thức đang gặp phải của phương pháp HTP và tiềm năng ứng dụng cho Việt Nam.