Tập 16 Số 1 (2018)

Nghiên cứu nhằm chỉ ra dư lượng nitrattrong các loại rau ănlá, ăn thân-củ và rau ăn tươi được thu trên đồng ruộng tại 31 địa phương trồng rau chính thuộc tỉnh Bắc Ninh giai đoạn 2015-2016. Rau được thu theo phương pháp TCVN 9016:2011 và phân tích hàm lượng nitrattheo TCVN 8742:2011 (Bộ Khoa học và Công nghệ Việt Nam, 2011). Kết quả cho thấy mức độ tồn dư nitratvượt ngưỡng theo quy định tại Quyết định số 46/2007/QĐ-BYT và Quyết định số 99/2008/QĐ-BNN (TCVN-2008) ở các loại rau là: 29/31 mẫu rau cải canh vượt TCVN-2008 từ 1,09-8,13 lần; 16/16 mẫu cải bắp vượt TCVN-2008 từ 1,39-6,98 lần; 15/27 mẫu rau muống vượt TCVN-2008 từ 1,06-3,08 lần; 7/10 mẫu cà chua vượt TCVN-2008 từ 1,16-4,83 lần; 9/9 mẫu su hào vượt TCVN-2008 từ 1,48-6,06 lần; 2/15 mẫu xà lách có hàm lượng nitratvượt TCVN-2008 từ 1,37-1,99 lần; 9/13 mẫu rau mùi ta vượt TCVN-2008 từ 1,87-3,36 lần; 15/15 mẫu hành lá vượt TCVN-2008 từ 5,06-12,21 lần và không có mẫu bí đao trong tổng số 11 mẫu nghiên cứu có dư lượng nitratvượt TCVN-2008. Kết quả này có ý nghĩa cảnh báo người sản xuất và những nhà quản lý của tỉnh Bắc Ninh nhằm kiểm soát dư lượng nitrattrong rau.

Thực trạng vệ sinh an toàn thực phẩm của thịt lợn và nguyên nhân gây ô nhiễm thịt lợn trong quá trìnhphân phối tại tỉnh Lâm Đồng được khảo sát trên 31 chợ (tập trung và nhỏ lẻ) của ba địa phương đại diện (thành phố Bảo Lộc, huyện Lâm Hà và huyện Đức Trọng) thông qua bảng câu hỏi phỏng vấn người bán thịt và lấy mẫu xét nghiệm. Kết quả cho thấy tỷ lệ mẫu thịt lợn được lấy tại chợ tập trung và chợ nhỏ lẻ bị nhiễm E. coliquá mức quy định lần lượt là 11,11% và 66,67%. Tỷ lệ mẫu thịt lợn được lấy từ chợ nhỏ lẻ bị nhiễm Salmonellalà 27,27%trong khi không phát hiện Salmonellatrong các mẫu thịt lấy từ chợ tập trung. Tỷ lệ mẫu nước sử dụng tại các chợ tập trung và chợ nhỏ lẻ bị nhiễm coliformsvượt ngưỡng cho phép lần lượt là 77,27% và 81,48%. Dụng cụ được sử dụng trực tiếp tại các quầy bán thịt (dao, thớt) đều không đạt yêu cầu vệ sinh về chỉ tiêu tổng số vi khuẩn hiếu khí và Enterobacteriaceae ở cả hai loại chợ. Tuy nhiên, thịt lợn tại các chợ này không chứa tồn dưchloramphenicol, tylosin, tetracycline, clenbuterol và salbutamol.

Mục đích của nghiên cứu là bước đầu đánh giá khả năng diệt ve của hợp chất bán tổng hợp Pyrethroid có nguồn gốc từ thực vật ở các nồng độ khác nhau. Trong phòng thí nghiệm, với phương pháp nhúng ve bò Boophilus microplusvà ve chó Rhipicephalus sanguineusở các giai đoạn vào các nồng độ dung dịch Pyrethroid từ 1 - 10% và theo dõi sau 24 giờ, sau 48 giờ. Dung dịch ở nồng độ 10% có khả năng diệt ve trưởng thành là cao nhất. Ve bò Boophilus microplustỉ lệ 63,33% ve chết sau 24 giờ và 70% ve chết sau 48 giờ. Ve chó Rhipicephalus sanguineutỉ lệ 60% sau 24 giờvà 66,66% sau 48 giờ. Dung dịch ở nồng độ 1% có khả năng diệt ve là kém nhất. Tỉ lệ chết ve bò sau 24 giờ là 0% , sau 48 giờ là 10%. Tỉ lệ chết ve chó sau 24 giờ là 0%, sau 48 giờ là 3,33%. Nồng độ từ 1-10% đều diệt 100% các giai đoạn ấu trùng và thiếu trùng ve bò và ve chó.Phun dung dịch nồng độ 5% trên cơ thể ve bò. Sau 24 giờ cho thấy tỉ lệ ve chết ở thiếu trùng, ấu trùng là 100%. Đối với ve trưởng thành tỉ lệ chết là 84% sau 24 giờ phun, 92% sau 48 giờ phun đối với thí nghiệm lần 1. Lần 2 tỉ lệ ve chết sau 24 giờ 85,5% và sau 48 giờ 91,4%.

Để chế tạo Kit phát hiện nhanh vi khuẩn Streptococcus suis type 2 (S. suis 2), 1,5x108 CFU vi khuẩn S. suis2 bất hoạt phối hợp với chất bổ trợ Freund được tiêm cho chuột nhắt trắng Swiss albino để chế tạo kháng thể đa dòng. Kháng thể cộng hợp được chế tạo bằng cách kết hợp kháng thể S. suis 2 (360 µg/ml) với dung dịch gold colloid (pH 8,0). Kết quả nghiên cứu cho thấy nồng độ kháng thể được phủ tại đường kiểm tra thích hợp để bắt vi khuẩn S. suis 2 là 2 mg/ml. Kit có độ nhạy và độ đặc hiệu cao, không phản ứng chéo với các loại vi khuẩn E. coli ATCC,P. aeruginosaATCC, S. aureus ATCC và các một số chủng S. suiskhông phải type 2. Lượng vi khuẩn S. suis2 tối thiểu Kit có thể phát hiện được là 5x105 CFU. Kit sử dụng dễ dàng và có hiệu quả cao trong việc phát hiện S. suis type 2.

Bài báo này trình bày kết quả nghiên cứu sự hiện diện của virus gây bệnh thiếu máu truyền nhiễm ở gà (chicken infectious anemia virus - CIAV) nuôi tại Hà Nội và vùng phụ cận.Bằng phương pháp PCR, đã xác định được virus lưu hành phổ biến với 92,86% số trang trại và 50,81% số mẫu gà ốm dương tính CIAV. Kết quả phân tích trình tự gen mã hóa capsid protein cho biết: (i) có hai nhóm CIAV (nhóm 2 và nhóm 3) lưu hành ở gà nuôi tại các địa phương lấy mẫu và (ii) các chủng virus thực địa này khác với chủng virus vacxin (chủng Cux-1, P4 và 3711).

Mục tiêu của nghiên cứu nhằm xác định ảnh hưởng của bón vôi lên sự thay đổi canxi (Ca)và natri (Na)trao đổi của đất và năng suất của 3 giống lúa trong điều kiện đất phèn nhiễm mặn vụ Hè Thu 2016 tại Long Mỹ - Hậu Giang. Thí nghiệm được bố trí theo thể thức thừa số 2 nhân tố với 4 lần lặp lại: 3 giống lúa và 2 mức độ bón vôi. Kết quả thí nghiệm cho thấybón vôi trên đất phèn nhiễm mặn làm tăng hàm lượng canxi trao đổi trong đất, giảm độ mặn và hàm lượng natri trao đổi trong đất tầng mặt 0-20cm, sự cải thiện này của đất giúp cho năng suất lúa gia tăng nhờ vào sự gia tăng của số bông trên mét vuông và số hạt trên bông. Trong điều kiện đất bị nhiễm mặn đầu vụ Hè Thu năm 2016, giống lúa OM 5451 và OM 8017 có số bông trên mét vuông, số hạt trên bông và năng suất lúa cao hơn so với giống OM 4900. Kết quả thực hiện mô hình giảm thiểu thiệt hại do xâm nhập mặn vụ Hè Thu 2017 đưa đến lợi nhuận cao hơn so với biện pháp canh tác của nông dân là 3.158.000 đồng/ha. Khuyến cáo sử dụng giống lúa OM 5451 kết hợp bón 1 tấn CaO/ha trên đất phèn nhiễm mặn tại Long Mỹ - Hậu Giang.

Phục vụ đề ántái cơ cấu ngành nông nghiệp, bài viết nàyphản ánhkết quả chuyển đổi cơ cấu sử dụng đất nông nghiệp trên địa bàn huyện Nam Sách, tỉnh Hải Dương. Phương pháp thu thập số liệu thứ cấp và sơ cấp được sử dụng trong nghiên cứu này. Sau đó áp dụng giải bài toán tối ưu đa mục tiêu để xác định diện tích đất của 31 kiểu sử dụng đất, đây là cơ sở để chuyển đổi sử dụng đất có hiệu quả cao về giá trị gia tăng.Hiện trạng sử dụng đất nông nghiệp có 8 loại hình sử dụng đất (LUT) và 31 kiểu sử dụng đất, trong đó diện tích LUT 2 lúa lớn nhất với 2.480,71 ha, chiếm 34,65% so với tổng diện tích đất nông nghiệp. Trên cơ sở kết quả giải bài toán, kết quả đánh giá hiệu quả sử dụng đất và phương hướng phát triển nông nghiệp của huyện, cơ cấu sử dụng đất nông nghiệp được đề xuất theo hướng chuyển diện tích của LUT 2 lúa sang LUT 2 lúa - màu (1.180,71 ha) và tập trung chuyển đổi LUT nuôi trồng thuỷ sản sang phát triển trang trại (505,19 ha), chuyển 52,75 ha của LUT 1 lúa - màu sang LUT cây ăn quả.

Nghiên cứu này nhằm xem xét đánh giá của người dân phụ thuộc vào rừng về kết quả sinh kế theo hướng phát triển bền vững tại khu vực vùng cao tỉnh Bắc Kạn. Dữ liệu được thu thập thông qua phỏng vấn trực tiếp 265hộ sống gần rừng ở huyện Na Rì và Ba Bể. Phương pháp thống kê mô tả, so sánh với các công cụ kiểm định T-test, Chi bình phương và thang đo Likertđược sử dụng. Kết quả nghiên cứu chỉ ra rằng mức độ phụ thuộc vào rừng của hộ còn lớn,thu nhập của hộ còn nhiều hạn chế, sự phát triển bền vững sinh kế ở mức độ trung bình, hộ có mức độ phụ thuộc vào rừng cao hơn có xu hướng ít bền vững hơn trong phát triển sinh kế. Để thực thi các chính sách phát triển sinh kế bền vững trong bối cảnh hạn chế tiếp cận nguồn tài nguyên rừng, Nhà nước cần có giải pháp giảm sự phụ thuộc vào rừng, nâng cao thu nhập của hộ, nhưng đồng thời duy trì mối quan hệ xã hội và môi trường sinh thái.

Nghiên cứu được tiến hành nhằm phân tích mức độ tham gia thị trường của các hộ chăn nuôi gà Hồ trên địa bàn huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh. Mô hình Tobit model được sử dụng để đánh giá các yếu tố ảnh hưởng đến mức độ tham gia thị trường của 68 hộ chăn nuôi gà Hồ. Kết quả chỉ ra rằng trong tổng số hộ điều tra, các hộ định hướng tiêu dùng chiếm tỉ lệ cao nhất với 39,7%; tiếp đến là các hộ định hướng thị trường và các hộ bán một phần chiếm tỉ lệ lần lượt là 35,3% và 25%. Kinh nghiệm chăn nuôi của chủ hộ, lao động gia đình, diện tích chăn nuôi, số lượng gà Hồ được nuôi giữ và tham gia các lớp tập huấncủa hộcó ảnh hưởng tích cực đến mức độ tham gia thị trường của các hộ chăn nuôi.Trong khi đó, độ tuổi của chủ hộ và tỉ lệ thu nhập phi nông nghiệp bình quân nămlại là các nhân tố hạn chế mức độ tham gia thị trường của các hộ.

Phát triển sản xuất chè nguyên liệu bền vững đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển kinh tế của tỉnh Phú Thọ. Dựa trên kết quả khảo sát tại 203 hộ nông dân trồng chè và một số doanh nghiệp sản xuất chế biến chè nguyên liệu cho thấy, việc tuân thủ các quy định sản xuất chè nguyên liệu an toàn vẫn chưa được thực hiện nghiêm túc và chưa thật sự bền vững.Bài viết này trên cơ sở phân tích thực trạng, đánh giá tính bền vững cũng như phân tích các yếu tố ảnh hưởng đã đề xuất một số giải pháp chủ yếu nhằm phát triển sản xuất chè nguyên liệu bền vững trên địa bàn tỉnh Phú Thọ trong thời gian tới.